Boshoqli don ekinlari kasalliklari va ularga qarshi kurash choralari Reja


Bug‘doyning chang qorakuya kasalligi



Download 80,5 Kb.
bet3/4
Sana15.06.2023
Hajmi80,5 Kb.
#951754
1   2   3   4
Bog'liq
1404221418 52101

Bug‘doyning chang qorakuya kasalligi
Ustilago tritici Jens
Bug‘doyning bu kasalligi hamma joyda keng tarqalgan. Kasallikni alomati g‘allagulli ekinlar boshoq chiqarish paytida ko‘rinadi. Bu kasallik bilan kasallangan o‘simliklarni boshog‘idan faqat o‘zagi qoladi, boshqa hamma qismi yemiriladi, ko‘plab qora rangdagi teliosporalar hosil bo‘ladi, dala bo‘ylab tarqalib ketadi. Teliosporalari mayda sharsimon, burchakli yoki uzunchoq jigar rangda (5-9 millimikron), mayda tuklar bilan qoplangan.
Bug‘doy bu kasallik bilan gullash vaqtida zararlanadi. Teliosporalar gulga (changiga) tushib diploid gifalar hosil qiladi va tugunchaga yetib boradi. Natijada urug‘ murtagi zararlanadi, bunday zararlangan murtaklardan sog‘lom don yetiladi, lekin buni ichida infeksiya hosil bo‘ladi. Zamburug‘ rivojlanishi davrida avvalo juda yupqa po‘stloqqa ega bo‘lgan gifa hosil qiladi, bu gifa gomogen sitoplazmaga ega, lekin kam kuchli bo‘ladi. Donni pishish vaqtiga kelib zamburug‘ morfologik va fiziologik jihatdan o‘zgaradi. Gifalar sal - pal shishadi, devorlari yo‘g‘onlashadi va hujayra ichida yog‘ modda tomchisi hosil bo‘ladi.
Shu holatda zamburug‘ tinch holatga o‘tadi va unmagan don ichida 3 yildan ko‘p vaqtgacha saqlanadi. Don unish vaqtida zamburug‘ning harakati tezlashadi va don pishishi davrida zararlaydi. Zamburug‘ tanasi diffuzion yo‘l bilan poya bo‘ylab tarqaladi, xatto yosh barglarda zamburug‘ tanasini ham ko‘rish mumkin. Boshoqni rivojlanish davrida gifalar juda kuchli o‘sadi, qo‘pollashadi (yo‘g‘onlashadi), bular qo‘shilishadi. Natijada ko‘plab sporalar hosil bo‘ladi.
Bug‘doyni bu kasalligi juda zararli. Kasallangan o‘simlikdan juda kam miqdorda don chikadi. O‘simlikning umumiy hajmi 32 %, poyani balandligi 13 %, tuplanishi 11 % kamayadi. Boshqa kasalliklarga chidamsiz bo‘lib qoladi.
O‘simlikda zamburug‘ harorat 7-8 °C daraja bo‘lsa o‘sishdan to‘xtaydi. Ustilago tritici zamburug‘ining 40 rasasi (irqi) bor, ular maxsus navlarni zararlashga moslashgan. Qattiq va yumshoq bug‘doyni Knyajna, Demitra, Do‘stlik, Istiqlol, Polovchanka, Umanka, Makuz-3, Makuz-7, O‘zbekiston-1, O‘zbekiston-2 navlari bu kasallikka ancha chidamli.


Download 80,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish