Boshlang’ich ta’lim va sport tarbiyaviy ishi yo’nalishi 3-kurs talabasi azatbayeva Madinaning matematika o’qitish metodikasi fanidan

1. Predmetlar, tovush va harakatlarni sanash.
Birinchi mashqlar sinfda mavjud bo`lgan predmetlar, eshik, deraza, parta, stol, stul, bir qatordagi bolalar… kabilarni sanashga doir bo`ladi. Shundan keyin qo`lga olib, surib sanash uchun mayda predmetlardan foydalanish zarur. Har bir o`quvchida 20 tadan sanoq cho`pi bo`lsa, sanashni tashkil qilish oson bo`ladi.
Bundan tashqari sanash uchun predmet rasmlardan, darslik boshidagi sahifalarda berilgan rasmlardan foydalanish foydali. Shu bilan birga bolalarni tovushlarni sanash bo`yicha va harakatlarni (qadam) sanash bo`yicha ham mashq qildirish kerak.
Sanash jarayonida bolalarni «qancha» so`zi bilan savollar ho`yishga mashq qildirish muhimdir, bunda sanoqda oxirgi aytilgan son sanalayotgan predmetlar «qancha» deb qo`yilgan savolga javob bo`lishini tushuntirish kerak. Shuningdek, predmetlarni o`ngdan chapga yoki chapdan o`ngga, pastdan yuhoriga, yuhoridan pastga qarab sanaganda sanoq natijasi o`zgarmasligi, asosan ulardan birortasini ikki marta qoldirmasdan sanamaslik va qoldirmasdan sanash kerakligini o`rgatish lozim. Predmetlarni sanashga bag`ishlangan darslarda ikkitalab, uchtalab, beshtalab … sanashga ham o`rgatish kerak.
2. Ikkita to`plamni ularni hosil qilingan elementlarining soni bo`yicha taqqoslash va tenglashtirish.
Mashqlar bajarishda katta, ortiq, ko`p, kichik, kam, oz, shuncha, teng munosabatlarining ma'nosi bo`lishi kerak. Bunda narsalar guruhlarini taqqoslashga doir amaliy mashqlarga ko`proq e'tibor berish kerak.
M: a) Stol ustiga bir nechta doiracha qo`ying. Doirachalarni sanamasdan turib, shuncha kvadrat qo`ying. Buni qanday bajarish mumkin?
b) Paketda yong`oqlar va konfetlar bor. Undagi yong`oq yoki konfetlar ko`pligini qanday bilish mumkin?
Predmetlarning rasmda tasvirlangan ikki to`plamini taqqoslashda juftlar hosil bo`lishi imkoniyatini ko`rsatish yaxshi natija beradi. Bunda ustiga qo`yib juftlar hosil qilib bo`lmaydi. Shuning uchun taqqoslanayotgan to`plamlarning elementlari orasida ularni bog`lovchi chiziqlardan foydalanib, moslik o`rnatish usulini o`rgatish foydali.