Bоshlang‘ich ta’lim mеtоdikasi kafеdrasi оna tili nazariyasi va amaliyoti

Tayanch atama va iboralar: Yordamchi so`zlar turkumi, ko`makchi, asl ko`makchi, ot ko`makchi, fe’l ko`makchi, ko`makchi otlar, bog`lovchi, teng bog`lovchi, ergashtiruvchi bog`lovchi, yuklamalar, so`roq yuklamalari, ayiruv-chegaralov yuklamalari, ta’kid yuklamalari, gumon yuklamasi, modal so`zlar, sof modal so`zlar, vazifadosh modal so`zlar, undov so`zlar, his-hayajon undovlari, buyruq-xitob undovlari, taqlid so`zlar, tovushga taqlid so`zlar, holatga taqlid so`zlar.
Bog`lovchilarni tahlil qilish tartibi
1. Qo`llanishiga ko`ra turi (yakka, takror).
2. Ma’no va vazifasiga ko`ra turi (tеng, ergashtiruvchi).
3. Bog`lash xususiyatiga ko`ra turi (gap bo`laklarini, qo`shma gap tarkibidagi sodda gaplarni).
4. Sinonimi.
Namuna: Agar topshiriqlarni o`z vaqtida bajarsang, sеni ta’tilda Buxoroga olib boraman.
Agar – bog`lovchi.
1. Yakka bog`lovchi.
2. Ergashtiruvchi bog`lovchi, shart bog`lovchisi.
3. Qo`shma gap tarkibidagi sodda gaplarni bog`lagan.


Yuklamalarni tahlil qilish tartibi

5. 
   Qaysi yuklamalr ishtirok etgan?
   
6. 
   Ma’no turi.
   
7. 
   Tuzilishiga ko`ra turi.
   
8. 
   Imlosi.
   
9. 
   Sinonimi.
   

Namuna: Iroda faqatgina arzimas narsalarga, faqatgina qandaydir ma’nosiz narsalarga osilib oladigan bo`lsa, u qaysarlikka aylanib qoladi (T.Malik).

5. 
   faqatgina, -dir
   
6. 
   faqatgina ayiruv va ta’kid yuklamasi, -dir gumon yuklamasi.
   
7. 
   so`z va qo`shimcha shaklidagi yuklamalar.
   
8. 
   so`z – yuklama ayrim yoziladi, qo`shimcha shaklidagi yuklama qo`shib yoziladi.
   
9. 
   faqatgina – yolg`iz, qandaydir – allaqanday.
   

Modal so`zlarning tahlili

5. 
   Ma’no turi.
   
6. 
   Qaysiturkumdano`sibchiqqanligi.
   
7. 
   Qo`llanishiga ko`ra turi.
   
8. 
   Sinonimi.
   
9. 
   Gapdagi vazifasi.
   

Namuna: --chindan-chindan: mundanso`ngToshkandbormayman, - dеganjavobnibеraredi (A.Qodiriy).

Chindan – chindan – modal so`z.
1. Fikr aniqligini ifodalovchi modal so`z. Fikrning rostligi ta’kidlanyapti.
2. Sifatdan o`sib chiqqan: chin+dan. chin - qanday so`rog`iga javob bo`ladi.
3. Takror holda qo`llangan.
4. Rostdan, haqiqatdan.
5. Kirish so`z.