Boshlang`ich sinfda axborot texnologiyalari

Matnli hujjatlarni izlash va ko’rib chiqish
servisi (Gopher)

Gopher tizimini Internet ilovalaridan biri bo’lib Internetning turli zaxiralariga kirishni maksimal ravishda osonlashtirish maqsadida Minnesot Universitetida 1991 yil mijozserver model xili asosida ishlab chiqilgan. SHuning uchun Gopher-serverlar Internetning boshqa zaxiralari haqidagi axborotlarni boshqaribgina qolmay, o’zining mijoz-dasturlariga ham ega. Boshqa mijoz-dasturlardan farqli o’laroq, ma’lum axborot yoki fayllarni Gopher tizimidan foydalanib topish uchun Sizga qandaydir fayllar nomini yoki xost-Kompyuter manzilini ko’rsatishga to’g’ri kelmaydi. Gopher turli xil zaxiralarni menyuga birlashtiradi, u yerdan ularga kirish amalga oshiriladi.

Gopher bilan Internet bo’yicha, ma’lum dasturni qidirayotganingizda, masalan, Archie yordamida, siz avval bu dasturda joylashgan FTP serverning manzilini olasiz, keyin shu xost-Kompyuter bilan FTP- aloqa o’rnatishingiz, dasturni o’z Kompyuteringizga ko’chirib o’tkazishingiz uchun, kerak. Gopher bu ikkala vazifalarni o’zi bajaradi. SHunday yo’l bilan Gopher orqali Telnet vositasida taqdim qilinadigan axborot haqida ma’lumotlarni olasiz. Zarur bo’lganda Gopher ning o’zi kerakli xost-Kompyuter bilan Telnet - aloqa o’rnatadi. Bunda ayrim Gopher-serverlar kerakli xost-Kompyuter bilan mijoz-dastur orqali aloqa o’rnatibgina qolmay, ko’pgina hollarda bir-biri bilan ham ulanadi. SHu tufayli birgina lokal Gopher - server orqali xost-Kompyuterning birorta ham manzilini bilmay turib butun dunyo zaxiralariga kirish imkoniyatini olasiz.
Gopher makoniga kirish. Gopher tizimi Internetda axborotlarga kirishning eng oddiy usullardan biri bo’lganligi uchun, shunday ommabop bo’lib ketdiki, Gopher-server boshqaradigan zaxiralar, ko’pincha “Gopher makon” (“Gophergpace”) deb atalmoqda. Gopher tizimidan foydalanish uchun, Gopher-mijoz bo’lishi kerak, yoki birorta Gopher-server bilan Telnet-aloqa o’rnatish kerak.
4-jadvalda Telnet yordamida xizmat qiladigan ayrim Gopher-serverlar manzili ko’rsatilgan. Bu yerda ham asosiy qoidalarga rioya qilish kerak: birinchi navbatda yaqinroq zaxiralardan foydalanish kerak.