Boshlang’ich Sinf O’quvchilarining Diqqatini Rivojlantirishning Samarali Yo’llari

ANALYTICAL JOURNAL OF EDUCATION 
AND DEVELOPMENT 

Volume: 01 Issue: 01 | 2021 
ISSN: XXXX-XXXX
Ta’limning 
poydevori 
hisoblanmish 
boshlang’ich 
ta’limga 
esa 
alohida 
e'tibor 
qaratilmoqda.Chunki boshlang’ich sinflarda, bolaning ongi, dunyoqarashi,endi shakllanib 
kelayotgan paytda, bolaga to’g’ri tarbiya berish, unga turli zamonaviy texnologik vositalar, rasmli 
llardan foydalanib, bola diqqatini jamlash, yuqori malakadagi pedagogik 
mahoratdan foydalanib, bolani darsga bo’lgan diqqatini oshirish zarur.
bosqichidagi diqqat turg’unligi, bo’linuvchanligi, taqsimlanishi, ko’chishi kabi xususiyatlar
sur’atlar bilan rivojlanib, takomillashib boradi.Eshitishda nuqsoni bo’lgan bolalarda diqqat bilan 
eshitish analizatori vazifasining buzilganligi sababli me’yorda eshituvchi bolalardan ko’ra tarqoq 
bo’lishi, haddan tashqari ko’chuvchanligi yoki barqarorligi kuzatiladi. Diqqatni markazlashtirish 
va dars materialini o’zlashtirishga nafaqat zaif eshituvchi o’quvchilar balki, har bir o’quvchi 
e’tiborini tortish muhimdir. O’quvchilar diqqatini jamlash, ma’lum muddat bir ma’romda ushlab 
samarasi kata bo’lib, ular kuchli ta’sirga, jalb qilish xususiyatiga ega. Hususan, 
didaktik o’yinlar diqqatni rivojlantirishda muhim vositadir”
2
Har bir shaxsning o’zining dunyoqarashi, qiziqishi bo’lganidek, o’quvchilarning har biri o’zga bir 
qat, mahoratli pedagog barcha bolaning qiziqishini e’tiborga olgan holda, interaktiv 
Albatta har bir metodning o’z o’rni bor.
davomida bir necha ustazoda pedagog o’qituvchilar darslarini kuzatdim va ular foyda
metodlar qay darajada o’quvchilarni jalb etishi, darsdan kuzatilgan natijaga erishish 
Masalan Namanga viloyati, Chust tumanidagi 8-umumiy o’rta ta’lim maktabiga tajriba olib bo
uchun bordim va Umarova Dilfuza rahbarligidagi 4-”B” sinf o’quvchilar bilan bir nechta 
metodlarni samaradorlik darajasini aniqlashga harakat qildim. Quyida ulardan bir nechtasi 
“DIQQAT MASHQI” doska bilan ishlashdan avval o’qituvchi o’quvchilarga sinf jihozlarini 
aytib chiqadi. Masalan: parta, jovon, gul, rasm,shift va shu kabilar oxirida baland ovozda 
da o’quvchilar diqqatini doskaga qaratadi. 
Fikrimcha, mazkur metod juda ham samarali. Taqdiqotim natijasida shunga amin bo’ldimki, 
uvchilari ovoz balandligi hamda talaffuzning qiziqarliligiga
ingichka,goh yog’onlashtirish) ko’proq e’tibor qaratishar ekan. Ushbu metod
barcha o’quvchi e’tiborini doskaga qaratdi hamda o’qituvchidan yangi bir axborot 
qabul qilishga o’zlarini ongli tayyorlashdi. 
O’sarov Murodjon, Muhammadjonov Sanjar, Shamanova Zuhra, Yo’ldasheva Oyjamol singari bir 
nechta o’quvchilar boshqa tengdoshlariga qaraganda ozgina o’yinqaroqligi hamda diqqatini 
jamlashga qiynalganligi sababli ushbu metod orqali ularda ijobiy o’zgarishlarni kuzatdim.
Ashurmatov Azizbek ismli o’quvchini e’tiborini tortish, diqqatini dars jarayoniga qaratish 
unchalik samara bermadi chunki u 6 yoshdan maktabga chiqqanligi sababli 
tengdoshlariga nisbatan kichikroq hamda haddan tashqari o’yinqaroq. Tajribam jarayonida bu 
o’quvchini diqqat bilan kuzatdim hamda shunday o’quvchilarni dars jarayoniga qiziqtirish 
’llarini qidirdim va amaliy ish olib bordim, quyidagi xulosaga keldim;
ularni bo’yash hamda oynadan tabiat manzarasini kuzatishini bilib oldim va uning 
diqqatini rasmlar orqali jalb qilishga urindim. Unga 2 ta deyarli bir xil rasmli ko’rgazma olib 
keldim hamda barcha o’quvchilar bilan ham ushbu “ FARQINI TOP” metodini sinab ko’rdim. 10 
Boshlang’ich ta’lim jurnali.‘’Bolalar diqqatini rivojlantirishning samarali yo’llari’’ Z Mamarasulova.