Boshlang‘ich ma’lumotlar Variant

Ochishning oddiy usullari quyidagilardan iborat:
Tik stvollar bilan ochish. Tik stvollar tog‘ jinsini kо‘tarish uchun klet yoki skip bilan jihozlanishi mumkin. Agarda konning yillik ishlab chiqarish quvvati juda katta bо‘lmasa klet bilan jihozlanadi. Konning yillik ishlab chiqarish quvvati bir necha million tonnani tashkil qilsa, unda skip bilan jihozlanadi.
Qiya stvollar bilan ochish. Qiya stvollar tog‘ jinslarini yer yuzasiga chiqarish uchun vagonetka, skip, konveyer va yer osti avtosamosvallari bilan jihozlanadi. Barcha tashish vositalari bilan jihozlanganda ruda va puch tog‘ jinslari bо‘laklari о‘lchami 200-250 mm dan oshmasligi kerak. Aks holda, vagonetka va konveyerlardan tog‘ jinsi katta bо‘laklari tushib ketish ehtimoli bо‘ladi. Bu holatda yer osti yuklash joyida ikkilamchi maydalash jihozlarini о‘rnatish kerak bо‘lishi mumkin.
Shtolnyalar bilan ochish. Shtolnyalar bilan foydali qazimalarni ochganda ruda va puch tog‘ jinslarini yer yuzasiga elektrovoz, konveyer va yer osti avtosamosvollari bilan tashish mumkin.
Ochishning murakkab (kombinatsiyalashgan) usuliga quyidagilar kiradi:
Tik stvol hamda kо‘r stvol bilan. Agarda foydali qazilma koni chuqurligi juda katta (1200 m dan kо‘p) bо‘lsa, u nda bu usulni qо‘llash mumkin. Hozirgi zamon kо‘tarish mashinalari ming metr chuqurlikka mо‘ljallangan pо‘lat arqonni barobanida joylashtira oladi. Shuning uchun bu usulni qо‘llashga majbur bо‘ladi.


Tik stvol va qiya kо‘r stvol bilan ochish. Yuqorida bayon etilgannidek. Kо‘r qiya stvol ham kvershlaglar uzunligini qisqartirish imkonini beradi.
-Qiya stvol va kо‘r tik stvol bilan.
Shtolnya va kо‘r tik stvol bilan ochish. Misol uchun Kо‘chbuloq (Toshkent viloyati, Ohangaron tumani) oltin koni shu usulda ochilgan. Tog‘li joylarda foydali qazilma tanasining yuqori qismi shtolnya yordamida ochilgan bо‘lsa, pastki gorizontlarida joylashgan foydali qazilma tanasi esa kо‘r tik stvol bilan ochilishi mumkin.