Бошланғич таълим педагогикаси ва методикаси факулктетлари

асрдаёқ ўлкамиэда 
бадиий
нутқ юксак даражада ривожланган, 
унинг назарияси 
^
мукаммал ишланган эди1.
Қадимги Шарқ педагогикасининг ажойиб асарлари-
дан бири «Қобуснома»да ҳам нутқ одоби ва маданияги
ҳақида и б р а т о м у э гаплар 
айтилган 
бўлиб, улар
ҳозир ҳам маълум даражада аҳамиятини йўқотмагандир.
«Қобуснома» Кайковус томонидан 1082— 1083 йилларда
яратилган бўлиб, 44 бобдан иборат. Унинг 6—7 бобла-
ри сўз одоби ҳақидадир. Асар муаллифнинг фарэандига
қилган насиҳатлари сифатида ёзилгандир. 
У фарзан-
дини ёқимли, мулойим, ўринли сўзлашга, 
беҳуда га-
пирмасликка ундайди: «... Яхши сўзлашга 
ўрган ва
мулойим сўзлашдан бошқа нарсани одат қилма, нега-
ки қандай сўзни гапиришни истасанг, тил шуни гапира-
ди. Сўзни ўз жойида сўэла, жойида 
айтилмаган сўз,
агар у яхши сўз бўлса ҳам ёмон кўринади». «Киши су-
ҳандон ва нотиқ бўлиши лозим». Ҳар бир нотиқ ўз нут-
1 
М.
А1. 
Хайруллаев., Р. М. Баҳодиров.
Абу Абдуллаҳ ал-Хораз- 
мий. М., 1988, 5 8 - бет; «Уабекистон 
адабиёти 
ва санъати» 
газ„ 
1989, 18 аагуст.
8
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

қи устида кўп машқ қилишн, халқ олдида нутқ сўэла-
ганда ёқимли ва баъмани гапириши, халқнинг эътибо-
рини қозонишн зарур. «Халқ олдида гапирганда сўэинг
гўзал бўлсин, бу сўэни халқ қабул 
қилсин. 
Халойиқ
сенинг сўз билан баланд даражага эришганингни бил-
син, чунки кишининг мартабасини сўз орқали билади-
лар, ... қар кишининг аҳволи ўз сўзи остида яширинган