Bosh og’rig’I. Migren

Bosh og’rig’i. Migren

Bosh og’rig’i

• Bosh og’rig’i – bu bosh sohasidagi har qanday noqulay sezgilardir.
• Sabab – birlamchi va ikkilamchi
• Birlamchi bosh og’rig’i

1. Migren

2. Zo’riqishdagi bosh og’rig’i

3. Klaster bosh og’rig’i

• Ikkilamchi bosh og’rig’i – har xil kasalliklarda kuzatiladi.

Migren.

Migren – bu bir tomonlama pulsatsiyalanuvchi

, paroksizmal tarzda paydo

bo‘luvchi va takrorlanib turuvchi kuchli og‘riqlar bilan kechuvchi

kasallik. Og‘riq xuruji, asosan, ko‘z-peshona-chakka sohalarida

kuzatiladi va ko‘ngil aynishi, qusish, yorug‘lik va atrofdagi tovushlarga

o‘ta sezgirlik bilan namoyon bo‘ladi.

Klassifikatsiya

Aurasiz migren
Retinal
Aurali migren
Gemiple-gik
Oftal’mo-plegik
Vegitativ
Bazilyar
1-faza
vazospazm
2-faza
vazodilyatatsiya
3-faza
Perivaskulyar shish
4-faza
tiklanish
patogenez

Migren xurujini qo‘zg‘ovchi omillar:

•  stress, psixoemotsional charchash;
•  uyqusizlik, och qolish yoki to‘yib ovqat yeyish;
•  ortiqcha jismoniy zo‘riqishlar;
•  meteorologik omillar;
•  kuchli shovqin va yorug‘lik;
•  spirtli ichimliklar iste’mol qilish va sigaret chekish;
•  shokolad, qahva, yong‘oq, sho‘r va achchiq narsalarni iste’-
• mol qilish;
•  ayollarda – hayz ko‘rish davri, tarkibida progesteron
• saqlovchi kontraseptivlarni iste’mol qilish;
•  issiq va kislorod kam joylarda uzoq qolib ketish;
•  atir-upa va shu kabi kuchli hidga ega kimyoviy vositalar;
•  ovqatga qo‘shiladigan turli konservantlar (nitratlar, natriy
• glutamat, aspartam).

Klinika

1-davr. Prodromal davr. Simptomlar asta-sekin 24 soat davomida yuzaga keladi. Bu davrda bo’shashish, holsizlik, tez charchash, ishtaha pasayishi yoki aksi, tajanglik, giperfaollik yoki depressiya, ko’p esnash, uyqu buzulishi kuzatiladi.

Klinika

2-davr. Aura. Bu davr 2 xil buzulishlar bilan kechadi.

• ko’ruv buzulishlari- ko’z oldida chaqnashlar, gemianapsiya, skatoma.
• Sezgi buzulishlari- chumoli yurgandek, anemeniya, paresteziya bir tomonda yoki yuz, til, labda bo’lishi mumkin.

Klinika

3-davr. Bosh og’rig’i. Bosh og’rig’i kuchli intensivlikda bir tomonlama, davomiyligi 4 soatdan 72 soatgacha, fono va fotafobiya, qusish, ko’ngil aynish bilan kuzatiladi. Bosh og’riq xurujidan so’ng bemorda bir necha kun bo’shashish, holsizlik kuzatiladi.

Bosh og’rig’i xuruji kofe va shokolad, alkogol, sitrus mevalar, dukkakli mahsulotlar qabul qilgandan keyin, aqliy va emotsional zo’riqishdan so’ng va ayollarda menstrual sikl vaqtida kuzatiladi.

Bosh og’rig’i xuruji kofe va shokolad, alkogol, sitrus mevalar, dukkakli mahsulotlar qabul qilgandan keyin, aqliy va emotsional zo’riqishdan so’ng va ayollarda menstrual sikl vaqtida kuzatiladi.

Differensial diagnostika

• Zo’riqishdagi bosh og’rig’i
• Klaster bosh og’rig’i
• Bosh miya o’smalari
• Bosh miya qon tomirlari anevrizmasi
• Lor organlari kasalliklari

Migren asoratlari

•  Surunkali migren.
•  Migrenoz status.
•  Migrenoz insult.
•  Migren sababli qo‘zg‘algan epileptiform xurujlar.

Davolash

Nospetsifik davo:

• Kofein saqlovchi preparatlar:

-kofergot

-kofetamin

• Nosteroid yallig’lanishga qarshi preparatlar:

-aspirin

-fanigan

Davolash

Spetsifik davo:

• Serotoninning selektiv agonisti:

-ergotamin

-sumatriptan (imigran)

• β - adrenoblokatorlar va kalsiy antagonistlari:

-nimodipin

-verapamil

-sinarizin