Book · September 005 citations 35 reads 4,397 author

Her  eylemin  amacı  yoktur
"  şeklinde  öne  sürülen  savın 
"
her yazınsal metinin amacı yoktur
" şeklindeki savdan ortaya çıktığını 
öne sürerek, “her çevirinin amacı yoktur” şeklindeki sava da sağlam bir 
dayanak hazırlamak istemiştir.(Vermeer 1989: 173-187). Özellikle yazın-

---

 
155 
sal  metinlerle  ilgili  olarak  öne  sürülen  ilk  sava,  Vermeer  “eylem  kura-
mına” dayalı olarak yanıt getirmiştir. Eylemin temelinde amaç olduğunu, 
amaç olmadığı takdirde, sözkonusu etkinliğin eylem olarak tanımlanama-
yacağını öne süren Vermeer, sözkonusu savların, bazı eylemlerde amacın 
açıkça dile getirilmemesinden kaynaklandığını belirtmiştir. Oysa Skopos 
kuramında gerek süreç sırasında, gerek çeviri ürünün erek ekindeki işlevi, 
gerekse yöntemin hedefi açısından belirleyici unsur hep “amaç” olmuştur. 
Üstelik, her metnin amacı eylemin doğası gereği, gizli de olsa ardıl olarak 
saptanabileceği  gibi,  sözkonusu  metinlerin  başta  belirtilen  amaçlardan 
farklı olarak 
ileriye dönük
 amaçlar içinde kullanılabilme olanağı vardır. 
Başka bir deyişle, çeviri de dahil her erek metin erek ekindeki kendi ama-
cının ya da işlevinin dışında, erek ekinde farklı amaçlar için kullanılabilme 
gücüllüğüne sahiptir. 
Vermeer, “yazın sanat için yapılır”, “sanatın da amacı yoktur” şeklin-
deki sava karşı olarak, bu şekilde bir savın, amacı olan yapıtları yadsımak 
anlamına geleceğini, üstelik sanat için yazın yapmanın da, güzel duyusal 
değerlere öncelik vermek açısından kendi başına bir amaç olduğunu öne 
sürmüştür. Amacın yazar tarafından yadsındığı durumlarda bile, her yaza-
rın en azından, yapıtının bastırabilmek veya para kazanabilmek gibi temel 
amacının bulunduğunu belirterek yazının amaçsız esinlenmeye dayalı bir 
eylem olmadığını, gerçekte amaçlı bir eylem olduğunu kanıtlamak iste-
miştir.