Book · September 005 citations 35 reads 4,397 author

4.6.2. Söylem şekli-Çeviri türü  
Edimsellik  kapsamında  Söylem  şeklinin  dil  ile  bağlantısını  Halliday 
modelinden  yola  çıkarak  çeviri  kuramına  en  iyi  yansıtanlardan  birisi 
J.House
 olmuştur. 
A Model for Translation Assessment 
adlı temelde çe-
viri değerlendirmesini konu alan yapıtta önce kaynak ve çeviri metin çö-
zümlenmekte, ardından karşılaştırma yapılarak metnin işlevsel özelliği or-
taya çıkarılmaktadır. Buna göre, hem özgün, hem de özgün metne dayalı 
olarak çeviri metnin işlevi, söylem şekli ve söylem şeklinin amacına uy-
gun metin türü tarafından belirlenir. Bu işlemlerin sonucunda ise, çeviri-
nin açık ve örtük olmak üzere türü belirlenir . 
Açık çeviri 
hedef kitleye 
doğrudan değil dolaylı olarak seslenen çeviri türüdür. Bu çeviriyi okuyan 
okuyucu, özgün metin değil, çeviri metin okuduğunun bilincindedir. Öte 
yandan 
örtük çeviri
, okuyucuya doğrudan seslenir. Okuyucu çeviri ve öz-
gün metin arasındaki sınırı çıkaramaz (House 1997: 70-78).  
House, edimbilimden yola çıkarak öne sürdüğü bu model çağdaş çevi-
ribilim kuramında “amaç” ve “erek ekin” okurunun gündeme gelmesi ve 
çeviri türüne değinerek çevirinin de öteki yazın türleri arasında bir yere 
sahip olduğunu hatırlatması açısından önem taşır.