4.3. Yorumbilim ve çeviri Humboldt’un, dilin üretkenliğine ilişkin yukarıda belirtilen görüşü, 19.
yüzyılın başında Friedrich Schleiermacher’i de etkilemiştir. O da, dilin
üretkenliğinden yola çıkarak, yorumun, mutlak gerçeklik yerine, bireysel
duygu ve düşüncelerle bağlantısını kurarak modern anlamda “yorumbi-
lim”in kurucusu sıfatını almıştır. Çeviri eğitimi yüksek öğretim kurumla-
rında ilk 19. yüzyılda kuramsal olarak ele alınmaya başlamıştır. Schle-
iermacher’in 1813’te Berlin Kraliyet Bilimleri Akademisinde verdiği
derse kaynak olarak hazırladığı "Çevirinin Çeşitli Yöntemleri" adlı kitabı
da çeviri eğitiminde akademik nitelikteki ilk yapıt olarak tanınmıştır.
Schleiermacher'in söz konusu yapıtta sözlü ve yazılı olmak üzere iki
tür çevirmenden yola çıkarak “metin türü” ayrımına ilk dikkati çeken kişi
74
olmuştur. Buna göre “dilmaç” (tercüman) gündelik “