Book · November 019 citations reads 2,471 authors



Download 3,68 Mb.
Pdf ko'rish
bet340/394
Sana02.01.2022
Hajmi3,68 Mb.
#308363
1   ...   336   337   338   339   340   341   342   343   ...   394
Bog'liq
Umumiy pedagogika oquv qollanma2

 
 
 
 
- rasm.  Pedagogik  faoliyatni  tizimli  tashkil  etish. 
     Pedagogik mahorat mohiyati, uning tarkibiy qismlari. 
Pedagogika fanining 
qonuniyatlari va mazmunini har tomonlama o‘rganish, uni yosh avlod tarbiyasida 
qo‘llash har bir ustoz, o‘qituvchidan mahorat talab etadi. 
Mahorat-
  bu  shaxsning tajriba orqali  orttirgan  xususiyati, biror  sohasidagi 
moslashuvchan  ko‘nikma  va  ijodkorlik  asosida  hosil  bo‘lgan  kasbiy 
ko‘nikmalarning nazariy  darajasidir. 
         Pedagogik mahorat har bir o‘qituvchining zarur bo‘lgan umumiy pedagogik 
malakalarini  shakllantirish  bilan  bog‘liq  bo‘lgan,  odatdan  tashqari  kuch  - 
g‘ayratni,  qat'iyatlilikni,  tirishqoqlikni,  vaziyatga,  yangi  jamoaga  kirish 
qobiliyatini, samimiyatni, to‘g‘rilik va halollikni, o‘tkir aql - idrokni,  bir vositani 
boshqasi bilan tekshirib ko‘rish malakasini talab qiladi. 
 
A.S.Makarenko ta'kidlaganidek: "Agar pedagog mahoratni egallamas ekan, 
bolalar  muhitidagi  ilg‘or  kuchlarga  tayana  olmas  ekan,  ularning  iqtidorini 
Педагогик фаолиятни ташкил қилиш
Ўқув фаолияти
Педагогик фаолият
Ўқув фаолияти
қуйидагиларга
боғлик:
Ўқувчининг
педагогик
фаолияти
Ўқувчи ва ўқитувчи
фаолиятининг
самарали натижаси
қуйидагича
ўлчанади:
-
лойиҳалаштириш
-
таълимни яхлит
ҳолатда ташкил
этиш
-
кафолатли
натижага эришиш
-
лойиҳалаштириш
-
прогностик
-
ташкилотчилик
-
конструктивлик
-
коммуникативлик
-
рефлексивлик
-
педагогик
квалиметрия
-
аттестация
-
аккредитация


317 
 
rag‘batlantirib,  eng  yaxshi  faoliyatlarini  rivojlantira  olmas  ekan,  u  muqarrar 
ravishda shaxsiy ta'sir ko‘rsatishni mutloqlashtirib boradi, ya'ni o‘ziga eng oson 
yo‘lni tanlaydi.   Chinakam  mahorat  bilan  obro‘talablik  bir-  biri  bilan  sig‘isha 
olmaydi.  Agar  chinakam  mahoratli  pedagog  hamma  vaqt  munosabatlar  tizimi 
bolalarning  ijodiy  kamolotiga  yordam  berishi  lozimligini  o‘ylasa,  obro‘talab 
pedagog ularning mustaqil faoliyatini nihoyatda toraytirib, ularning so‘zsiz quloq 
solishlarini  yoqtiradi,  bu  bilan  bolalar  muhitidagi  tarqoqlikka  ko‘maklashadi
42
". 
Demak,  mahoratli    o‘qituvchi  o‘z  nutqining  ravon  va  ta'sirchan  ekanligiga 
erishishi, o‘tilayotgan mavzuga o‘quvchi diqqatini jalb qila olishi, mavzuga mos 
ko‘rgazmalar  asosida  darsga  ijodiy  yondashishi,  har  qanday  sharoitda  ham 
o‘quvchi qalbiga yo‘l topa olishi lozim. 
Pedagogik  mahorat  –  izlanish,  ijodiy  mehnat  mahsuli.  Pedagogik  mahorat 
hamma  o‘qituvchilar  uchun  qolipdagi  ish  uslubi  emas,  balki  u  har  bir 
o‘qituvchining  o‘z  ustida  ishlashi,  ijodiy  mehnati  jarayonida  yuzaga  keladigan 
jarayondir. 
V.A  Suxomlinskiy  o‘zining  «Chin  insonni  qanday  tarbiyalash  kerak» 
asarida «O‘qituvchining mehnatini biror narsa bilan qiyoslab ham, taqqoslab ham 
bo‘lmaydi.  To‘quvchi  bir  soatdan  keyinroq  o‘z  ishining  hosilini  ko‘radi,  po‘lat 
erituvchi  bir  necha  soatdan  so‘ng  olovdagi  metal  oqimidan  shodlanadi.  yer 
haydovchi,  don  sepuvchi  g‘allakor  bir  necha  oydan  keyin  dalada  o‘stirgan 
boshoqlari  va  bir  siqim  donidan  zavqlanadi.  O‘qituvchi  esa  o‘z  ijodining 
mahsulini  ko‘rish  uchun  yillab  mehnat  qilishi  kerak.  O‘qituvchi  pedagogik 
jarayonning har bir daqiqasida o‘zining o‘ttizta yoki qirqta tarbiyalanuvchisining 
barchasini ko‘rib turishi, u shu daqiqada nimalar o‘ylayotganligini, qanday g‘am-
alamlar  uni  tashvishlantirayotganligini  bilishi  kerak
43
”,  -degan  fikrlarni  bayon 
etadi. 
                                                           
1
1
 Макаренко А. С. Воспитание в коллективе. Полное собрание сочинений. 9-е изд. –Москва: 
Сентябрь,2007.-478с. 
2
2
 Сухомлинский В. А. Как воспитать настоящего человека?. Полное собрание сочинений. Т.4-ый. Изд.7. – 
Москва: Знание, 2002.- 675-с. 


318 
 
Pedagogik  mahorat  bolalar  haqidagi  ta'lim  tarbiya  jarayonini  tashkil  etish 
va uning mazmuni, metodlari haqidagi keng bilimlarni qamrab oladi. Bu bilimlar 
umumiy  pedagogik  madaniyatni  tashkil  etadi,  o‘qituvchi  -  tarbiyachi  bu 
madaniyatni  egallamas  ekan  o‘z  kasbining  chinakam  ustasi  bo‘lishga  erisha 
olmaydi.  Zamonaviy  o‘qituvchiga  birgina  umumiy  madaniyatning  o‘zi  kifoya 
qilmaydi.  Bolalarni  kuzatish,  ular  rivojlanishidagi  muhim  o‘zgarishlarni  fan, 
meditsina  sohasidagi  asosiy  g‘oyalar  bilan  taqqoslash,  ularning  rivojlanish 
yo‘llari  va  usullarini  aniqlash,  turli  vositalar,  tarbiyaviy  ta'sir  ko‘rsatish 
usullarining o‘zaro bir - biriga o‘tish dialektikasini chuqur tahlil qilish, pedagogik 
izlanish va yutuqlarni ilmiy jihatdan bir tizimga solish malakalari zarur bo‘ladi. 
 
 
 
Pedagog  faoliyatining  muvaffaqiyatli  kechishi  uning  shaxsi,  harakteri, 
o‘quvchilar  bilan  muomalasiga  ham  ko‘p  jihatdan  bog‘liq  bo‘ladi.  Odatda 
bularning ta'lim-tarbiya jarayoniga ta'siri ahamiyatsizdek tuyuladi. Lekin, tajribali 
pedagog  o‘zining  xatti-harakati  o‘quvchilarga  qanday  ta'sir  ko‘rsatatganligiga 
ahamiyat  berib,  unga  kerakli  tuzatishlar  kiritib,  takomillashtirib  boradi.  
 
Demak,  pedagogik  mahorat  tushunchasi  bir-biri  bilan  bog‘liq  bo‘lgan  bir 
necha  qismlardan  tashkil  topar  ekan.  Bunday  holda  pedagogik  mahorat 
«pedagogik  tizim»  sifatida  tasavvur  qilinadi  va  u  quyidagicha  ta'riflanadi: 

Download 3,68 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   336   337   338   339   340   341   342   343   ...   394




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish