Боҳодир эшов

Бухоро Халқ Совет Республикасининг маъмурий-ҳудудий 
бўлиниши (1920-1924 йй.) 
№ 
Вилоятлар 
Туманлар ва кентлар 
1 
Бойсун 
Бойсун, Дарбанд, Қумқўрғон 
2 
Қарши 
Бешкент, Косон, Чим 
3 
Бухоро 
Вобкент, Боѐвиддин, Ғиждувон, Қоракўл 
4 
Ғузор 
Ғузор, Тангатушар, Янги, Қамаши 
5 
Кармана 
Зиѐвиддин, Кармана, Хатирчи 
6 
Нурота 
Қўшработ, Нурота, Наймантопди 
7 
Сариосиѐ 
Сариосиѐ, Юрчи, Қоратоғ 
8 
Шахрисабз 
Китоб, Чироқчи, Шахрисабз, Яккабоғ 
9 
Шеробод 
Термиз, Шеробод, Калиф 
10 
Гарм 
Гарм, Дарвоз, Жиргитол, Хаид, Қалъаи 
Лабиоб 
11 
Душанбе 
Ҳисор, Душанбе, Файзиобод, Яван, 
Янгибозор 
12 
Кўлоб 
Кўлоб, Мўминобод, Ховаланг 
13 
Қўрғонтепа 
Кобадиѐн, Қўрғонтепа, Сарой 
14 
Карки 
Қизилоѐқ, Карки, Халоч, Хожамбоз 
15 
Чоржўй 
Денов, Чоржўй, Саѐт, Фароб 
1920 йилнинг кузида Бухоро Халқ Республикасида дастлабки маъмурий-
ҳудудий бўлиниш ўтказилиб, у вилоятлар, туманлар, кентлар ва қишлоқларга 
ажратилди. Республиканинг пойтахти Бухоро шаҳри муҳим сиѐсий-маъмурий 

---

424 
марказ бўлиб, бу ерда мамлакатнинг ижтимоий-сиѐсий ҳаѐтини иқтисодий ва 
маданий ривожланишини бошқарувчи барча ташкилотлар тўпланган эди. 
Таъкидлаш жоизки, Бухоро республикасидаги маъмурий-ҳудудий бўлиниш 
ижтимоий-сиѐсий ва иқтисодий вазиятга қараб тез-тез ўзгариб турган. Мисол 
учун, БХСР да 1922 йилда 7 та, 1923 йилда 8 та, 1924 йилда 15 та вилоят 
мавжуд эди. 
1924 йил 1 октябрда Бутунбухоро МИК қарори билан Бухоро 
республикасида маъмурий-ҳудудий бўлиниш қайта ўтказилиб вилоятлар 
ўрнига қуйидаги 5 та округлар тузилди: 
1. Зарафшон округи – Бухоро, Кармана, Нурота вилоятлари; 
2. Қашқадарѐ округи – Қарши ва Шахрисабз вилоятлари; 
3. Сурхондарѐ округи – Шеробод, Термиз, Бойсун, Қарлуқ, Қобадиѐн, 
Қўрғонтепа туманлари; 
4. Туркман (Амударѐ) округи – Карки ва Чоржўй вилоятлари; 
5. Шарқий Бухоро округи – Кўлоб, Бойсун, Сариосиѐ, Гарм, Душанбе, 
Қўрғонтепа вилоятлари. 
Бухоро республикаси Афғонистон давлати, Хоразм республикаси ва 
Туркистон АСР билан чегарадош бўлиб, унда мустақил давлатчиликнинг 
Конституция, байроқ, герб, пойтахт, миллий валюта, қўшин каби белгилари 
мавжуд эди. Республикада 1921 йил 11 мартда ўзбек тили давлат тили деб 
эълон қилинган. 
БХСР нинг олий органи Умумбухоро қурултойи ҳисобланган. Умумий 
МИК олий назорат органи сифатида Бухоро Республикасининг ҳукумати Халқ 
Нозирлар Шўроси устидан ҳам фаолиятни амалга оширган. Халқ Нозирлар 
Шўроси давлат бошқарувининг олий органи бўлиб, ижро-фармойиш соҳасида 
кенг ваколатларга эга бўлган. Маҳаллий ҳокимият органлари