Болаларда агрессив хулқ атвор психологик коррекцияси

Qoidalarni mustahkamlash.
Rolli o‘yinlarda qoidalarni mustahkamlashga o‘tishdan avval:
‑boladan ko‘proq qanday vaziyatlarda jahli chiqishini va bunda kimnidir urgisi, itarib yuborgisi, haqorat qilgisi, buyumlarga zarar yetkazgisi, keladigan holatlar haqida so‘rash va ularning ro‘yxatini tuzish kerak;
‑undan qanday vaziyatlarda o‘zini tutib tura olganligi va bunda unga nima yordam berganligini (yordamchilar) so‘rash va mavjud bo‘lsa “yordamchilar” ro‘yxatini tuzish kerak;
- so‘ngra qoida kiritiladi. Uni yozib qo‘yish zarur. Agar bola 8 yosh yoki undan katta bo‘lsa, nizoli vaziyatlarni, o‘zining “yordamchilarini” eslashini, shuningdek, qoidani bajarganini tasavvur qilishni va vaziyat qanday davom etishini xayolida kuzatishini undan so‘rang;
‑ agar bola bu mashqni bajarishni uddalay olsa, nizoli vaziyatning oldi olinadi va kiritilgan qoidani hisobga olgan holda rolli o‘yin o‘ynaladi, bunda psixolog “raqib‑jabrlanuvchi” rolini ijro etadi;
‑7-7,5 yoshgacha bo‘lgan bolalar bilan rolli o‘yinlarni boshlashdan avval, tasavvur uchun mashqning o‘rniga, ko‘nikmalarni mustahkamlash uchun avvaliga o‘yinchoqlar (rezina), qo‘g‘irchoqlar bilan o‘yinli vaziyatni ijro etgan yaxshiroqdir. Buning uchun psixolog bola bilan birgalikda uning muammosini va uning destruktiv xulq-atvorlari reaksiyalarini majmuasini ifodalovchi kichkina hikoya to‘qiydi. Psixolog qoida kiritadi va ushbu qoida o‘yinli vaziyatda mustahkamlanadi. Bola o‘yinda o‘rnatilgan qoidaga osonlik bilan amal qila boshlasa, nizoli vaziyatni aks ettiruvchi rolli o‘yinlarga o‘tiladi.
-ko‘nikmalarni tezroq mustahkamlash uchun rag‘batlantiruvchi mukofot, tabriklarni qo‘llash mumkin.
Bolani o‘z g‘azabini boshqarishga va xavotirlanish darajasini pasaytirishga yo‘naltirilgan bo‘shashtiruvchi (relaksatsion) texnikalar.
Agressiv bolalarda muskullar zo‘riqishining yuqori darajasi qayd etiladi. Zo‘riqish ayniqsa qo‘l, yuz, bo‘yin, yelka, ko‘krak qafasi va qorinda kuchlidir. Bo‘shashtiruvchi mashqlar sokin musiqa ostida o‘tkazilgani ma’qul.
Masalan,