Болалар ва ўсмирлар спортидаги долзарб масалалар 5

2. Amaliy metodga oid usullar
Bolalarni harakatga o‘rgatishda tarbiyachi ko‘rgazmali va og‘zaki usullar bilan uzaro bog‘liq turli amaliy usullar majmuasidan foydalanadi. U mashqlarni, harakatli o‘yinlardagi ayrim rollarni, boshkaruvchi rolini bajarib ko‘rsatadi, bolalarni topshiriklarga jalb kilib va namuna ko‘rsatib ularni musobaqalarda katnashishga ragbatlantiradi. Masalan, kim harakatli topshirikni tezrok, yaxshirok, to‘g‘rirok bajaradi, u bolalarga uzini kanday tutish va kanday xatti-harakat kilishni ko‘rsatadi.
Tarbiyachi bolalarning amaliy faoliyatini tashkil etayotib butun ta’limjarayonini mashg‘ulotning vazifalari, mazmuniga muvofik rejalab oladi.
Bolalarga jismoniy harakatlarni o‘rgatishda xamma metod va usullardan uzaro mujassam holda foydalanish lozim.
Jismoniy tarbiya jarayonida bolalar harakat malakasi va ko‘nikmasini egallab boradilar.
Harakat malakasi harakat texnikasini egallash darajasi bilan belgilanadi. Harakat malakalarining ikki turi farklanadi: ulardan biri yaxlit harakat faoliyatini amalga oshiradi; ikkinchisi ayrim, murakkabligiga kura turlicha harakatlarda ifodalanadi. Birinchi turdagi malakalar o‘yinlar, kurashlar bilan bog‘liq. Ikkinchi turdagi harakat malakalari rivojlanish harakat texnikasini dastlabki egallanishidan to yuksalishi, anikrogi, takomillashtirilishigacha boradi.
Harakat ko‘nikmasi - bu harakat texnikasini egallash darajasi bo‘lib, unda harakatlarni boshqarish avtomatik tarzda kechadi va harakatlar o‘zining barqarorligi bilan ajralib turadi.
Harakat ko‘nikmasini shakllantirish birinchi va ikkinchi signal tizimlarining uzaro harakatidagi dinamik stereotipning yuzaga kelish jarayonidan iboratdir.
Harakat ko‘nikmalarining, bola uchun amaliy axamiyati juda katta. Hosil kilingan ko‘nikmalar jismoniy va psixik kuchlarni tejamkorlik bilan sarf etish, yaxlit harakat faoliyatiga kiruvchi harakatlarni tez va aniq bajarish imkonini yaratadi.


Nazorat savollari.


1. Jismoniy tarbiya darslarida ta’limning qanday o‘rgatish metodlaridan foydalaniladi?
2. Ko‘rgazmali metodga deganda nimani tushunasiz?
3. Ta’lim metodlari qanday xususiyatlarga bog‘liq?
4. Og‘zaki metodga deganda nimani tushunasiz?

1. Jismoniy tarbiyaning umumiy tamoyillari.

2. Tizimlilik va izchillik tamoyili.