Болалар ёшида учрайдиган тиш каттик

 
1.18. Kariyes profilaktikasida qo`llaniladigan, tarkibida ftor tutmaydigan 
mineral preparatlar.
stomatologiya amaliyotida kariyes profilaktikasi maqsadida tarkibida ftor 
saqlamaydigan preparatlar ham keng ko`lamda ishlatiladi. Bu preparatlar 
samaradorligi jihatdan ftor preparatlardan qolishmaydi. Ayniqsa ular ftoridlar 
bilan birgalikda qo`llanilganda yaxshi natijalar beradi. 
Mazkur preparatlardan bugungi kunda yuqori samaradorlikka ega --bo`lgani 
"Remodent"dir. "Remodent" preparati odontotrop ta’sirga ega bo`lib, kompleks 
minerallardan tashkil topgan. 
Remodent tarkibi (N.G.Paxomov, A.YA.Luste, 1983): 
Kalsiy 
- 4,35% 
Fosfor 
- 1,36% 
Magniy 
- 0,15% 
Kaliy 
- 0,20% 
Natriy 
- 16,0% 
Xlor 
- 30,0% 
Organik moddalar
- 44,0% 
Marganets, temir, rux, mis va boshqa 
mikroelementlar
- 100% gacha. 

---

308 
Ushbu preparat rangi oq, poroshok shaklida bo`lib, suvda yaxshi 
eruvchandir. Eritma holida uni 1 sutka davomida saqlash mumkin. 3% 
li 
suvli 
eritma 
shaklida 
kariyes 
profilaktikasida, 
boshlang`ich 
kariyes 
va 
giperesteziyada 
ishlatiladi. 
Bundan 
tashqari 
"Remodent" 
nomli 
tish 
tozalash 
pastasi 
sifatida 
ham 
ishlab 
chiqilgan. 
Kariyes 
profilaktikasi 
maqsadida 
tishlar 
yuzasiga 
applikatsiya 
usulida 
qo`llaniladi. 
Yuvib 
tozalangan 
tishlar 
qatoriga 
3% 
li 
remodent 
eritmasiga 
ho`llangan 
paxta 
tamponlar 
har 
5 
minutda 
almashtirilib, 
15-20 
minut 
mobaynida 
ushlab 
turiladi. 
Muolajadan 
sung 2 soat davomida ovqatlanish tavsiya etilmaydi. Bundan tashqari 
3% li remodent eritmasi og`izni chayish yo`li bilan ham kariyes 
profilaktikasi 
tadbiri 
sifatida 
qo`llaniladi. 
Og`iz 
va 
tishlar 
1 
minutdan 
3 
marta 
15-20 
ml 
eritma 
bilan 
chayiladi. 
"Remodent" 
preparati 
bilan 
o`tkaziladigan 
profilaktika 
tadbirining 
davolash 
kursi 
har 
kun 
yoki 
kun 
oralatib 
3-5 
marta 
o`tkaziladi. 
Bu 
muolajalar soni bir yilga yetadi. 
Ma’lumki homila ona qornida rivojlanayotgan, uning tishlari taraqqkiy 
etayotgan davrda onaning ratsional oziqlanishi, organizmga kirayotgan mineral 
moddalar , vitaminlar kerakli darajada bo`lishi bola tug`ilgandan sung chiqqan 
tishlari-kariyesga turg`un, sog`lom bo`lishida muhim ahamiyat kasb etadi. Shuning 
uchun, 
homilador 
onaning 
muvofiqlashgan 
ovqatlanishining 
buzilishi, 
yetishmovchiliklar, umumiy kasalliklar, ovqat so`rilishining buzilishi homiladorlik 
davrida yoki bola tug`ilgandan so`ng sodir bo`lgan taqdirda, bunday
 
kamchiliklarni 
to`ldirish maqsadida bolalarga mineral moddalar, vitaminlar tutuvchi preparatlarni 
ichish uchun tavsiya qilinadi. 
Kalsiy, fosfor saqlovchi preparatlar kariyes profilaktikasi maqsadida, 
ratsional ovqatlanish buzilganda, 6 oygacha bola ona ko`kragini emmagan 
taqdirda, dispepsiya, raxit, antibiotik va kortikosteroidlar bilan bola uzoq 
muddat davolanganda tavsiya etiladi. Kalsiy va fosfor tutuvchi preparatlarni 
vitamin D
2
bilan birgalikda buyurish maqsadga muvofiqdir. Bu muolajalar 
qancha erta buyurilsa, shuncha samarali hisoblanadi. Yaxshi natija olish 
maqsadida kutilayotgan sistemali kariyesda mazkur preparatlarni tishlar 
mineralizatsiyalanish davrida ichish va 2 yil mobaynida davom ettirilmog`i 
lozim. 
Profilaktika maqsadida buyuriladigan muolajalar kursi yilda ikki marta 1-1,5 
oy mobaynida tavsiya etiladi. Buyuriladigan preparatlar dozasi bolalar yoshi va 
sutkalik organizm talabidan kelib chiqib aniqlanadi. Kalsiy preparati yangi 
tug`ilgan, ko`krak yoshidagi bolalar uchun 0,16 g; 6-7 yoshda - 0,3-0,5 g ; 7-14 
yoshda -1,0 g. ni tashkil etadi. Fosfor miqdori ko`krak yoshidagi bolalar uchun - 
0,1 mg/kg , 3-6 yoshda - 0,05 mg/kg, 6 yoshdan yuqori bolalar
uchun - 0,03 mg/kg ni tashkil etadi. 
Kalsiy preparati markaziy asab sistemasi faoliyatini yaxshilab, suyaklarning 
to`g`ri rivojlanishini ta’minlash bilan birgalikda, organizm sezgirligini 
pasaytiruvchi (desensibilizatsiya) ta’sirga ham egadir. 

---

309