Yallig‘ qaytaruvchi pechlarning mis, nikel metallurgiyasidagi aso-siy agregatlardan biri bo‘lib hisoblanadi. Ular rudalarni va kam miqdorda metalli va sulfidli minerali bo‘lgan boyitmalarni eritishda konverter shlaklarini qayta ishlashda qo‘llanilib kelmoqda.
Yallig‘ qaytaruvchi pechlarni asosi (fundamenti) bir necha qavatdan iborat bo‘lib, uning qalinligi 2-4 metrni tashkil etadi. Ustki qismi devorlari bir necha qator o‘tga chidamli g‘ishtlardan terilgan bo‘lib, qalinligi 0,75–1,5 metrgacha yetadi. Pech butun parametri bo‘ylab temir balkalar bilan mahkamlanib tortiladi. Texnologik talablarga asosan yallig‘ qaytaruvchi pechlarning uzun-ligi 5 metrdan 30 metrgacha, eni 2 metrdan 6 metrgacha bo‘lishi mumkin. Uning yuzasi 300-400m2 ni tashkil etadi. Pechning bir yon boshidan o‘t yoqish forsunkasi o‘rnatilgan bo‘lib, ikkinchi yonboshidan texnologik gazlar ajralib chiqadi
Shaxtali pechlarning afzallik tomoni quyidagilardan iborat: yuqori ishlab chiqarish unumdorligi (30-120 t/m2/sutka), desul-furizatsiya darajasining yuqoriligi (30-80%), pechda issiqlik energiyasidan foydalanish koeffitsientining yuqoriligi 40-60%, yoqilg‘i sarfining kamligi, eritilayotgan massaga nisbatan 3-30% ni tashkil etadi.
Shaxtali pechlar quyidagi qismlardan tashkil topgan: fundament, lished, ichki gorn, koloshnik ustidagi qurilma, havo va suv sistemasi shixta yuklash va mahsulot ajratish qurilmalaridan iborat
Kislorod Marshall pech. Pechni fundamenti monolit temir-betondan tayyorlangan. Fundamentning ustiga qalinligi 50 mm bo‘lgan cho‘yan plitalar joylashtirilgan. Plitalarga betondan tayyorlangan qatlam qo‘yilganPechning ishchi tagi (leshed) uch qator olovbardosh g‘ishtdan yasalgan: eng pasti-eni 230 mm bo‘lgan shamot, o‘rta qismi – 230 mm magnezitoxromit va ichki ishchi qatlami 460 mm bo‘lgan magnezitoxromit g‘ishtdan tayyorlangan. Pechning yon tomoni magnezitoxromit g‘ishtdan yasalib, eni 810 li po‘lat tyagalar ishlatiladi.
Shlak pechdan 2 ta suv bilan sovitiladigan misdan yasalgan leyka orqali shlakovozlarga chiqariladi. Shteyn shpur va sifonlar orqali kovshga quyiladi, kovshlardagi shteyn mostovoy kran bilan konvertorga quyiladi.
Kоnvеrtеrlаr mахsus eritish qurilmаlаri – sig’imlаri bo’lib, ulаrdа suyuq qоtishmа kislоrоd yoki hаvо оqimi bilаn shamоllаntirilаdi (prоduvkа), bungа muvоfiq оksidlаninsh nаtijаsidа mеtаlldаn ayirim qo’shimchаlаrni аjrаtib tаshlаsh mumkin.
Odatda erishish påchlarda îlingan shtåyn tarêibida 24-40 % Cu, 24-26 % S va 35-45 % Fe bîr. Shtåynlarni êînvårtårlash jarayonini maqsadi – tåmir va va îltingugurtni chiqarib tashlashdir. Jarayon davrida bir qatîr zarar mîddalar ham ajralib chiqadi. Îltin, êumush va bîshqa nîdir måtallar hоmaкi mis tarêibiga o’tadilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |