Bola yashaydigan xonaga qo’yiladigan talablar Reja: Bola yashaydigan xonaga qo’yiladigan talablar Chaqaloq parvarishi

Ich dam bo'lishi: bola bezovtalanib, oyoqlarini tipirchilatib qorniga tortadi qorni qattiq bo'ladi. Shunda bolani chalqancha yotqizib, qorni soat strelkasi bo'yicha silanadi, yel chiqib ketadi.

Ich kotishi: bola noto'g'ri emizilsa, suv ichirib turilmasa sutkasiga 1 marta ham ichi kelmasa, uni qorni bilan yotqizish, keyin soat strelkasi bo'yicha silash, agar naf bermasa tozalovchi klizma qilinadi.

5. Beshikriirig afzalligi. Beshik hozir yana taomilga kirib, qo'llana boshladi. Bunda bolaning osti quruq bo'ladi, suyagi tekis, chiroyli o'sadi, qishda sovqotmaydi, yozda elvizakdan himoya qiladi.

Shu o'rinda chaqaloq va emizilik davr ya’ni 1 yoshgacha davr to'g'risida qisqacha to'xtalib o'tamiz.

Ona suti:

1. Bola uchun eng to'yimli ovqatdir.

2. Bolaga oson singib, to'la hazm bo'ladi.

3. Bolani infeksiyalardan saqlaydi.

4. Bola ona mehridan bahramand bo'ladi.

5. Yaxshi o'sishini ta'minlaydi.

6. Onani bemavrud bo'yida bo'lishdan saqlaydi.

7. Onaning salomatligini saqlaydi.

Ona sutida 100 dan ortiq zarur moddalar bor, unda oqsil, yog', uglevodlar 1:2:3: nisbatda bo'ladi va bola ehtiyojini to'la qondiradi. Ona sutidagi oqsil oson singiydi, almashtirib bo'lmaydigan aminokislotalar ko'p bo'ladi. Sigir sutidagi yog'lar mayda yog' zarralari bo'ladi va ona sutidagiga nisbatan 50-60 marta qiyin hazm bo'ladi.

Ona suti tarkibida lipaza fermenti bor, u yog'larni parchalaydi, sigir suti yoki sun'iy aralashmalarda bu ferment sutni qaynatish va qayta ishlashda parchalanib ketadi.

Bundan tashqari ona sutida laktoza degan uglevod bo'lib u bolaning ichak yo'lida ovqat hazmini yaxshilaydi.

Bolalarda ayrim hollarda laktoza fermentining etishmasligi bilan ifodalangan kasallik bo'ladi. Ona sutiga to'ymagan, sigir suti va sun'iy boqilganda ko'p uchraydi. Bu kasalliklarda bola ko'p bezovtalanadi, ichi buzilib tez-tez ketadi, axlati suyuq va bijg'igan bo'ladi. Kasallik boshlanishida bolani qayta ona sutiga o'tkazishning iloji bo'lsa — bu yaxshi. Ona sutida temir, kal'siy, fosfor, magniy, ruh, kaliy, ftor zapasi ko'p, ayniqsa ona sutida temir moddasining ahamiyati katta.

Temirning o'zlashtirilishi ona sutida 70%, sigir sutida 30%; sun'iy aralashmalarda 10% ni tashkil etadi. Ona sutidagi vitamin miqdori bola ehtiyojini dastlabki oylarda to'liq qoplaydi. Ona suti tarkibida to'yinmagan yog' kislotalar bo'lib ular sigir suti yoki sun'iy aralashmalarda kam bo'ladi. Ular bolaning yaxshi o'sishiga bosh miyasining rivojlanishida, ko'rish organining rivojlanishida faol qatnashadi.

Ona suti tarkibidagi yog' miqdori bolaning emishiga qarab har-xil, oldingi sutda yog' kamroq, oqsil, uglevodlar ko'proq, oxirgi sutda esa yog' ko'proq, sut quyuqroq bo'ladi. Shuning uchun iloji boricha ko'krakka yig'ilgan hamma sutni emdirishga harakat qilish lozim.

Bola kun davomida necha marotaba emishini bola o'zi belgilaydi. Jahon sog'liqni saqlash tashkilotining 1992 yilgi tavsiyasiga ko'ra, bola ko'krakni xohlagan vaqtida emishi yaxshi natija beradi.

Bolani besh oylikdan qo'shimcha ovqatlantiriladi, uni emizishdan oldin 2 choy qoshiqdan bera boshlanadi.

Dastlab sabzavot pyuresi berila boshlaydi. Besh oylik bola to'rt mahal emadi, bir mahal sabzavot pyuresi, va pishirilgan tuxum sarig'ini eydi. Olti oyda bo'tqa (guruch -manniy ) berila boshlaydi. Ettinchi oydan yog'siz sho'rva berila boshlaydi. Sakkiz oylikdan uch mahal, 11-12 oy­likdan bir mahal emiziladi. Shu davrdan boshlab bolani butunlay ko'krakdan ajratish mumkin.



Nazorat uchun savollar:

1. Chillali chaqaloq bor xonadonda qanday tadbirlar ko'riladi, momolar o'gitlarini eslang.

2. Bola vazni haqida tushuntirib bering.

3. Chaqaloqning ko'rishi, hid bilishi, sezgilari haqida so'zlab bering.

4. Chaqaloq turadigan xona.

5. Chaqaloqqa ishlatiluvchi parvarish buyumlar.

6. Chaqaloq qanday yuvintiriladi?

Aim.uz