Bog‘dorchilik o‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi tomonidan kasb-hunar kollejlari o‘quvchilari uchun o‘quv qo‘llanma sifatida tavsiya etilgan «O‘zbekiston faylasuflari milliy jamiyati»

10-amaliy mashg‘ulot


6. TOKZOR BARPO ETISH REJASINI TUZISH


(2 soat)


Ishning maqsadi: Talabalarga fermer va shirkat xo‘jalikla­ rida barpo qilinadigan yangi tok bog‘lari rejasini tuzish hamda kerak bo‘ladigan tok ko‘chati sonini hisoblashni o‘rgatish.


Material va jihozlar:

1. Sh.Temurov. Uzumchilik. – T.: «O‘zbekiston milliy ensik-lopediyasi» Davlat ilmiy nashriyoti. – 2002. 180–188-betlar.

2. R.Yunusov. Uzumchilik. Elektron kitob. – 2005. 11.7 MB.

3. Tokzorlar loyihasi, qalam, amaliy mashg‘ulot topshiriq­­

lari.

Qisqacha tushuntirish: Tok o‘tqazish qalinligi tabiiy sha-roitga, nav tarkibiga, tuplarning o‘sish kuchiga va ularni parva­ rish qilishga bog‘liq. Yer qancha unumdor bo‘lsa, tuplar qancha kuchli o‘ssa, ularning oziqlanish maydoni shuncha katta bo‘ladi. Tok ildizlarining­ rivojlanish tezligi va tarqalish xarakteri ko‘p jihatdan o‘tqazish qalinligiga bog‘liq.
Tokni kuzda va bahorda o‘tqazish mumkin. Kuzda noyabr­ oyidan boshlab, sovuq tushguncha davom ettiriladi. Bahorda esa tuproq­ holati ekish uchun yaroqli bo‘la boshlaganda to ko‘chatda kurtaklar yozila boshlaguncha, ya’ni aprelning ikkinchi o‘n kunigacha davom ettiriladi. Ko‘chatlar qancha kech o‘tqazilsa, ular yomon tutadi. Agar yer muzlamagan bo‘lsa, tok ko‘chatlarini qishda harorat noldan yuqori bo‘lgan iliq kunlarda ham o‘tqazish mumkin. Ko‘chatlarni bahorda o‘tqazishga qaraganda kuzda o‘tqazish yaxshi, chunki qishda ular ko‘milmaydi.