Boblar va paragraflarning nomlanishi Betlar

Bugiz undoshi tavsifi.

"x" fonemasi - bugiz undoshi, sirgaluvchi, jarangsiz, shovkinli tovush. Bu fonema suz boshida (xam, xozir), urtasida (kaxramon, maxsulot) va oxirida (shox, gurux) kela oladi. Asosan, arab va fors tillaridan uzlashgan suzlarda yoki shu suzlardan yasalgan uzbekcha suzlarda kullanadi: xammol, xakikat, xukuk, xumo ("xumo kushi"), xunar, xurriyat, jumxuriyat kabi. Xozirgi uzbek tilida "x"ning "y"ga utish xolatlari uchraydi: shoxi>shoyi (x>y), Raxim>Rayim (x>y), Soxib>Soyib (x>y), Moxira>Moyira (x>y) kabi. "X"ning bu xususiyati ba’zan uning suz tarkibidan tushib kolishiga xam olib keladi: shaxar>sha:ar, Solix>Soli, Toxir>Toir kabi. Xatto Muxammad Raxim> Muxammad Raim> Mamaraim> Maraim kabi fonetik jarayonlarda xam "x"ning yukoridagi xususiyatlari ta’siri bor.