Боб. “Қайрағоч” конини кон-геологик ва кон-техник тавсифи

VII тасниф. Комбинациялаштирилган қазиш тизими – бу тизим қалин қатламли конларни қазиб олишда қават ёки панелларни навбатма-навбат алмашиладиган, бир-бирига нисбатан яқин ўлчамдаги камераларга ва камералараро целикларга бўлади, булар икки босқичда кетма-кет ҳар хил қазиш тизимларини қўллаб қазиб олади. Одатда камералар биринчи навбатда пастдан юқорига қарата йўналишда қазиб олинса, целиклар иккинчи навбатда юқоридан пастга қарата йўналишда қазилиб, қазиш ишлари тугаганида камералар бирлаштирилади.
Комбинациялаштирилган қазиб олиш тизими бир вақтнинг ўзида иккита мустақил тизимни биргаликда қўшиб қўлланиши эмас, балки бутунлай янги ягона тизим деб қаралмоғи лозим, чунки тайёрлов ишлари, кесиш ишлари, камерада ва камералараро целикларда қазиш ишлари, блок бўйича биргаликда шундай боғланган-ки, конструкцияси бўйича ва технологияси бўйича ягона янги тизим ҳосил қилган. Бунда икки қазиб олиш тизимини бита комбинациялаштирилган қазиш тизимига бирлаштириш, ҳар бир тизимни алоҳида қўлланилганига нисбатан уни комбинациялаштириб қўллаш, у тизимда қўлланиш чегарасини кенгайтиради. Унинг амалий аҳамияти ҳам шундан иборат.
б) Руда конларини қазиб олишда қўлланиладиган қазиб олиш тизимларини профессор В.Р. Именитов таклиф қилган таснифи қуйидаги 3-жадвалда келтирилган.
Руда конларини қазишда, қазиладиган бўшлиқнинг турғунлигини таъминлаш учун ушлаб туриш усулларининг белгиларига кўра таснифларга ва улар тизимларга бўлинган. I таснифга қазилган бўшлиқни табиий сақлаб туриш тизими киради, бунда лаҳимлар атрофидаги бўшлиқ турғунлигини сақлайди. Ажратиб қазиб олишга фақат ажратиб олиш жараёни, иккиламчи майдалаш ва рудани чиқариш киритилади. Бу тасниф тизими рудани чиқариш усулига қараб иккига бўлинади (А гуруҳи механик усулда чиқариш; Б гуруҳи ўз оғирлик кучи билан чиқариш).
II тасниф тизимлари - бу тизимда руда ва атроф жинсларни қулатиш назарда тўтилади. (мажбуран, портловчи моддалар қўллаб ёки ўз-ўзидан қулатиш). Иккинчи тизимдаги гуруҳлар ҳам иккига бўлинади. Биринчи гуруҳга кирадиган қазиб олиш тизимида, қўпорилган руда блокнинг асосидан ўтилган рудани блокдан чиқарувчи лаҳимдан чиқарилади (рудани портлатиб
2-жадвал