Biznesningasosiytamoyillari Boshqaruvmaqsadigaqoyiladiganasosiytalablar

2-bilet

Savollar

1.Boshqaruv nazariyasi

2.Boshqaruv ta’limotidagiyo’nalishlar

3.O’zbekistonda bozoriqtisodigao’tishjarayonidagiboshqaruv

4.Boshqaruvdagi ayrimxorojiytajribalar.

Javoblar:

1. 
   Malumki har qanday faoliyat turi boshqaruv asosiga quriladi, chunki shu faoliyatni amalga oshirishdan ko‘zlangan maqsadga erishish, bajariladigan vazifalarni taqsimlash, ijrosini nazorat qilish, shuningdek, samaradorlikka erishish uchun shu faoliyatda ishtirok etuvchilar manfaatlarini himoya qilish, rag‘batlantirish chora-tadbirlari boshqaruv jarayonida tashkil etiladi va muvofiqlashtiriladi. Nazariya bu sohada ro ‘y beradiganj arayon va hodisalarning ro ‘y berish qonuniyatlarini aniqlaydi. Boshqaruvning bosh maqsadi-faoliyat jarayonini oqilona tashkil etish,kadrlar salohiyatidan samarali foydalanish , yangi texnologiyalarni qo`llash yo`li bilan tashkilotning foydaliligi va daromadliligini taminlash.
   

Boshqaruv maqsadi- aynan, shu maqsad kishi faoliyatini, o‘z orzularini ushalishiga yo‘naltiradi. Biz dastlab o‘zimizning oldimizda turgan maqsadimizni aniqlab olamiz, so‘ngra esa shu maqsadimiz:

• 
  bo‘lajak harakatlarimizni oldindan aniqlab beradi;
  
• 
  faoliyatimizning ustuvor yo‘nalishini belgilaydi;
  
• 
  faoliyatimizni aniq soha, ishga yo‘naltiradi;
  
• 
   u yoki bu faoliyatimizning zarurlik darajasini belgilab beradi;
  
• 
  pirovard natijamizning baholash me’yorini belgilaydi va h.k.
  

Maqsadning ilmiy asoslanganligi va to‘g‘ri belgilanganligi boshqarish uchun o‘ta zarur. Chunki aynan shu maqsadga binoan:

Boshqarish funksiyalari;

Boshqarish usullari;

Boshqarishning tuzilmaviy tarkibi;

Lavozimlarni belgilash va kadrlarni tanlash kabi muhim masalalar yechiladi

2.

Demokratiya-lashtamoyili	ommaniboshqarishgakengko‘lamdajalbqilishni, kengashvamaslaxatbilanishlarningbajarilishinitalabqiladi.
Ierarxiyatamoyili	boshqarishningpog‘onaligigaasolanadi. Butamoyil, birtomonidan, markaziy, ikkinchitomondanesa, viloyatshaharvatumanlardarajasidagidavlathokimiyatihamdaboshqaruvidoralariningvazifalarinianiqbelgilanishinitalabqiladi. Samarasiz
boshqaruvbo‘g‘inlariqanchalikko‘pbo‘lsa, shunchalikboshqaruvjarayonichigallashadi.
Rejalashtirishtamoyili	 boshqarishbo‘g‘inlario‘rtasidagitaraqqiyotnisbatlarinianiqlaydi, shartnomalarningbajarilishinitashkilqiladivanazoratqiladi.
Yakkahokim-liktamoyili	boshqarishtayinlanganshaxstomonidanbajarilib, ungaboshqariladiganobyekt, uning mol-mulki, pulmablag‘lariishonibtoshiriladi. Yakkaxokimlikboshqarishdajiddiytartibvamexnatintizominita’minlaydi. Bunda “Ko‘plashibmuxokamaqilmoqkerag-u, lekinmas’uliyatyakkabirkishidabo‘lmog‘ikerak” deganprintsipamalqiladi.
Ilmiyliktamoyili	 menejerlardanchuqurbilimni, o‘zsoxasibo‘yichaiqtisod, mantiq, ruxiyat, matematika, chettili, texnologiyakabifanlarniyaxshibilishinitalabqiladi. Shubilanbirgauningsaviyalitashkilotchi, tashabbuskorg‘oyalargaboy, izlanuvchan, bozorkon’yunkturasiniyaxshibiladigan, tavakkalqilishdanqo‘rqmaydiganmutaxassisbo‘lishinitalabqiladi.
Qaytaaloqalartamoyili	Topshiriqniberishdatushundinglarmi? deb so‘rashetarliemas. Bundaysavolgajavobgarshaxslardantasdiqlovchijavobni, topshiriqnito‘g‘ritushunganliginiso‘rashkerak.
Javobgarliktamoyili	butamoyil, engavvalo, boshqaruvchilarningjavobgarligininazardatutadi. Bajaruvchanlikmadaniyati past, mas’uliyatsizrahbarkorxonavaxodimlarningsho‘ri. Menejeruchunxuquqiyjavobgarliko‘tayuqoribo‘lishikerak.

3.Bozor iqtisodiyotigaoʻtishningengsoʻnggimodelisobiqsotsialistikmamlakatlarmodeliboʻlib, oʻtishbumamlakatlardarejalibuyruqbozlikiqtisodiyotiniqaytaqurishasosidabormoqda. SobiqsotsialistikmamlakatlardaBozoriqtisodiyotigaoʻtishningdastlabkishartsharoitiharxil, shunga koʻraaholiorasidabozorkoʻnikmalari ham turlichadarajadasaqlangan. Bu mamlakatlardarejalibuyruqbozlikxoʻjaligidanbozoriqtisodiyotiningzamonaviytaraqqiyetganshakligautiladi. Oʻtishjarayonitezkechadi, chunkibusotsializmdavridanqolganmoddiybazaga, malakaliishkuchigavailmiytexnikaviysalohiyatgatayanadi. SobiqsotsialistikmamlakatlardaBozoriqtisodiyotigaoʻtish u. ulardanbaʼzilariningdavlatmustaqilliginitaʼminlashbilanbirgalikdakechmoqda. Bu MDH mamlakatlarigaxos. Bozoriqtisodiyotigaoʻtish u. kengvateranbozorislohotlarini talab qiladi. OʻzbekistonningBozoriqtisodiyotigaoʻtish ham milliymustaqillikvakengkoʻlamlibozorislohotlariningoʻtkazilishibilanamalgaoshirilmoqda (qarangBozorislohotlari).