Biznesni tadqiq etish


-jadval  Zararsizlik nuqtasini aniqlash usullari



Download 1,97 Mb.
Pdf ko'rish
bet33/101
Sana29.12.2021
Hajmi1,97 Mb.
#85349
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   101
Bog'liq
biznesni tadqiq etish usullari

1-jadval 
Zararsizlik nuqtasini aniqlash usullari
18
 
T\r  
Aniqlash usuli 
Izoh  

S
U
V
k

 ; 
P
S

1
 
U-jami  o’zgarmas  xarajatlar;  S-bir-birlik  mahsulotga  ketgan 
o’zgaruvchan xarajatlar; P-bir-birlik mahsulot bahosi.  

)
(
S
P
U
Q
k



S
Q
U
k
k
*

 

k
Q
zararsizlik nuqtasidagi mahsulot miqdori 

S
P
P
U
U
k


*
 

k
U
zararsizlik nuqtasidagi mahsulot hajmi 
 
Chunki, har bir sub’ekt o’z loyihalarini amalga oshirar ekan minimal, real va 
maksimal imkoniyatlarini aniq chamalay olishi kerak. Buning ham mikroiqtisodiy, 
ham  makroiqtisodiy  samarasi  katta  bo’ladi.  Endi,  bevosi-ta  ishlab  chiqarish 
ko’lamiga kelsak, ko’lam samarasi, ijobiy va salbiy ko’lam samarasi, bir omilli va 
ko’p omilli ko’lam samarasi kabi tushunchalar ma’lum. 
Yuqorida  ta’kidlaganimizdek,  mamlakatimizdagi  kichik  biznes  sub’-ektlari 
qaysi miqdorgacha ishlab chiqarish hajmlarini oshirib borishlari, ishlab chiqarishda 
foydalanilayotgan  resurslardan  qaysi  birini  qisqartirishlari  (oshirishlari)  yoki 
parallel  qisqartirishlari  (oshirish-lari)  kerakligi  kabi  iqtisodiy  qarorlarni  qabul 
qilishda ko’lam samara-sidan muvaffaqiyatli foydalanishlari lozim.  
Zararsizlik nuqtasi bir yil uchun quyidagi formula bilan topiladi: 
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
сумда
харажатлар
Узгарувчан
сумда
хажми
Сотув
сумда
харажатлар
Доимий
сумда
хажми
Сотув
сумда
нуктаси
к
Зарарсизли



 (2.2.15) 
Biz  quyidagi  taxlillarimizda  turli  tarmoqlardagi  kichik  biznes  sub’ektlari 
zararsizlik nuqtalari va ko’lamlarini korxonalar misolida tahlil qilib o’tamiz.
19
  
Yuqorida  ta’kidlanganidek,  zararsizlik  nuqtasi  daromad  xajmi  barcha 
xarajatlarni  koplashga  etarli  bo’ladigan  ishlab  chiqarish  hajmidir.  Zararsizlik 
                                                           
18
  Гари  Джоунз.  Торговый  бизнес:  как  организовать  и  управлять.  Москва.Инфра-М.2011.стр.107-122.,  Ю.М.Осипов. 
Основы  предпринимателского  дела.  Москва.  МГУ.  2013  г.,  А.Г.Грязнова,  А.Ю.  Юданова.  Микроэкономика:  теория  и 
российская практика.Москва. ИТД «КноРус.2014 г. 
19
  С.Салаев.Как  определить  привлекательность  отраслей  для  малого  бизнеса.\\  Журнал  налогоплательщика.2016.Март, 
№ 4. 


50 
nuqtasini  aniqlash  uchun  uchta  ko’rsatkich  zarur  bo’ladi,  bular  :  F  –  doimiy 
xarajatlar;  V  –  o’zgaruvchan  xarajatlar;  R  –  yalpi  daromad.  Zararsizlik  nuqtasi 
quyidagicha  keltirib  chiqariladi:  Umumiy  xarajatlar  doimiy  va  o’zgaruvchan 
xarajatlar yig’indisidan iborat bo’lgani uchun xarajatlar funktsiyasi  

Download 1,97 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   101




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish