Бизнес вa тaдбиркорлик олий мaктaби

 
РАҚAМЛИ ИҚТИСОДИЁТНИ МОЛИЯШТИРИШ МЕХАНИЗМЛАРИ 
 
Юлдашев И.А. – ОБМ тингловчиси 
 
Бугунги кунда, ҳар кандай давлатнинг ривожланишига, барқарор иқтисодий 
тараққиётни таъминлашда рақамли иқтисодиёт салоҳиятидан тўлақонли 
фойдаланиш учун алоқа ва тезликни ошириш, рақамли малака ва саводхонликни 
ошириш, рақамли тадбиркорлик фаолиятини кенгайтириш, инновацияларни 
қўллаб-қувватлаш, рақамли банк хизматларини жорий қилиш, бундан ташқари 
аҳолининг кредит олиш борасидаги, суғурта, баҳолаш ҳизматлари, 

---

951 
корхоналарини рақамли технологиялар ва хизматларни кенг жорий этиш талаб 
этилади. Шунингдек, яқин истиқболда муваффақият айнан рақамли иқтисодиёт 
ривожига боғлиқ экан, ривожланган ва ривожланаётган мамлакатлар ўртасида 
рақамли иқтисодиётни ривожлантириш бўйича рақобат муҳити ҳукмронлик 
қилмоқда.
Жумладан, Банк тизимини янада такомиллаштириш мақсадида, кичик ва 
йирик молиявий технология компаниялари мижозларга кўрсатиладиган 
ҳизматларни яхшилаш учун “сунъий ақл-идрок” (artificial intelligence) ва рақамли 
технологиялардан кенг фойдаланилмоқдалар. Чунки, бозордаги янги 
рақобатчилар барча ўлчамдаги эски молиявий институтларга таҳдид сола 
бошлади.
Шунингдек, рақамли платформалар орқали кўрсатиладиган молиявий 
хизматлардан кўзланган мақсад камбағалликни қисқартириш ва ривожланаётган 
мамлакатларда молиявий оммабопликни таъминлашга ҳисса қўшишдан иборат
1
.
Яна бир оммалашган молиявий технология - бу ҳар қандай товар ва 
хизматларга Интернет орқали тўлов қилиш имконини берадиган электрон 
ҳамёндир. Ҳозирги кунда ривожланаётган мамлакатлар электрон ҳамёнлар 
бозорида PayPal, Webmoney Transfer, Yandex.Money, QIWI, RBK Money кабилар 
фаолроқ мавқега эга.
Жаҳон рақмли рақобатбардошлик ретинги 63 иқтисодиёт учун 2020 йил 
умумий
буйича иқтисодиёти рақамлашган мамлакатларга куйидагиларни 
кўришимиз мумкин.