Бизнес вa тaдбиркорлик олий мaктaби

 
ТЕМИР ДАФТАР ЛОЙИХАСИ БОШКАРУВИДА РАКАМЛИ АХБОРОТ 
ТЕХНОЛОГИЯЛАРИ
 
Мамажанов Р.Я. – Денов тадбиркорлик ва
педагогика институти, кафедра мудири 
Бугунги кунда республикамизда жуда кўп тилга олинаётган “темир дафтар” 
атамаси мамлакат тажрибасида янгилик бўлганлиги боис, у юртдошларимиз 
орасида турлича талқин қилиниб, шу ўринда тушунмовчиликларни ҳам юзага 
келишига сабаб бўлмоқда.
Хўш, аслида бу қандай тизим? Унга қайси тоифадаги аҳоли қамраб 
олинади? Уни юритиш учун кимлар масъул? Ушбу саволларга вазирликлар ва 
ОАВ вакиллари иштирокида бўлиб ўтган брифингда Иқтисодий тараққиёт ва 
камбағалликни қисқартириш вазирлиги, худудларни комплекс ривожлантириш 
Департаменти аниклик киритди.
“Темир дафтар” - бу оилаларни камбағалликдан чиқариш, ижтимоий аҳволи 
ҳамда турмуш шароити оғир бўлган оилаларни доимий бандлик ва даромад 
манбаи билан таъминлаш ҳамда уларни қўллаб-қувватлаш бўйича сектор 
раҳбарлари томонидан алоҳида назоратга олинган оилалар қайд этиладиган 
“saxovat.argos.uz”электрон дастури бўлиб, бунда пандемия шароитида ижтимоий 
ҳимояга ва ёрдамга муҳтож, иш жойи ва даромад манбаини йўқотган фуқаролар, 
шунингдек ногиронлар, якка-ёлғиз кексалар ва кам таъминланганлиги каби 
меъзонларга 
асосланиб 
киритилган 
оилаларнинг 
манзилли 
рўйхати 
шакллантирилади.
‘Темир дафтар’ни юритишда эҳтиёжманд оилаларнинг 7 тоифаси, 
жумладан: 

кам таъминланган; 

ногиронлиги бўлган; 

ижтимоий ҳимояга муҳтож оилалар; 

якка-ёлғиз кексалар; 

доимий ишсиз фуқаролар; 

карантин туфайли ишсиз қолган фуқаролар; 

---

315 

оғир эпидемиологик ҳудудлардан қайтариб келинган фуқароларни 
камбағалликдан чиқариш чоралари кўрилади. 
Шунингдек, масъул ходимлар ўзининг кунлик амалга оширган ишлари 
юзасидан «темир дафтар» даги маълумотларни saxovat.argos.uz web сайтига 
рақамли имзо калити орқали электрон шаклда киритиб бориши ҳақида маълумот 
берилди. 
Сектор раҳбарлари томонидан маҳалла фуқаролар йиғини раислари билан 
биргаликда секторларга бириктирилган маҳаллаларда уйма-уй юриб 
оилаларнинг моддий ва турмуш шароитини ҳар томонлама ўрганган ҳолда 
сектор котиби томонидан “saxovat.argos.uz” электрон базасига киритилади. 
Рўйхатга киритилган фуқаро қачонки доимий иш ва даромад манбаига эга 
бўлса, сектор раҳбарларининг тавсияси ҳамда ўша доимий даромадга эга бўлган 
оила бошлиғининг бу тўғрисидаги ёзма мурожаати кўра туман (шаҳар) Халқ 
депутатлари кенгашиқарори асосида чиқарилади. 
Базага киритилган маълумотлар қанча вақтда ва қандай янгиланади деган 
савол туғилади.
Бунда “Темир дафтар”дан чиқариш ва уларнинг ўрнига янги оилаларни 
киритиш бўйича маълумотлар кунлик янгиланиб борилади. 
Шунингдек яна савол туғилади, Ўзбекистондаги “Темир дафтар”га 
киритилган ва ундан чиқарилган оилалар сонининг умумий миқдори қанчани 
ташкил қилади? 
Бугунги кунда базага киритилган 400 772 нафар оиланинг 153 393 нафари 
бу рўйхатдан чиқарилган, яъни ўша оилалардаги меҳнатга лаёқатли 184 516 
нафар фуқаро. 305 998 нафар оиланинг 369 856 нафар аъзоси ишга 
жойлаштирилган. Бу кўрсаткич яъни рўйхатлар сони секин-аста камайиб бориши 
кў зда тутилган.
Бугун мамлакатимизда ахборот-коммуникация технологияларини давлат 
бошқаруви, иқтисодиёт тармоқлари, ижтимоий соҳа ва кундалик ҳаётга изчил 
жорий этиш бўйича кенг кўламли ишлар амалга оширилмоқда. 
Ўтган йилда рақамли телевидение қамрови 88 фоиздан 100 фоизгача 
етказилди. Мобил алоқадан фойдаланувчилар сони 7 фоизга ошиб, 22,8 
миллионга етди. 2020 йилда ахборот-коммуникация технологиялари яъни 
-5000000
0
5000000
10000000
15000000
20000000
25000000
30000000
35000000
40000000
0
0.5
1
1.5
2
2.5
3
3.5