Бизнес режаси ватехник иқтисодий асосномаси

7
«GOLDEN KULOLON» МЧЖ – Пойабзал ишлаб чиқариш фабрикаси ташкил этиш 

Ўз айланма сармояларининг талаб қилинган ҳажмини аниқлаш 
(етишмаслиги, ортиқчалиги);

Фаолият юритмаѐтган активларни аниқлаш;

Қарздорлик миқдорини аниқлаш. 
Корхона фаолияти жараѐнида активлар ҳажми, уларнинг таркиби доимий 
ўзгариб туришга юз тутади. Воситалар таркиби ва уларнинг манбаларида сифат 
ўзгаришларини аниқлаш, шунингдек, ушбу ўзгаришлар динамикаси ҳисоботнинг 
вертикал ва горизонтал таҳлилини ўтказади. 
Вертикал таҳлил
- бу баланснинг турли моддалари маълумотлари, молиявий 
натижалар тўғрисидаги ҳисобот ва бошкаларни Корхона воситаларининг умумий 
суммасидан фоизлар ҳисобида ва қиѐсланадиган нархларда тақдим этиш. Нисбий 
кўрсаткичлар билан операция қилиш ретроспектив молиявий ҳужжатга инфляцион 
тузатишлар киритишга йўл қўймаслик имконини беради. 
Горизонтал таҳлил
- бу таянч йилга нисбатан индекслар кўринишида 
маълумотларни тақдим этиш ѐки таҳлил этилаѐтган давр мобайнида моддалар 
бўйича фоизли ўзгариш ва олинган маълумотларни таққослашдир.
Ушбу турдаги таҳлилни ўтказишдан аввал фабриканинг энг зарур тавсифи 
аниқланади: мулкнинг умумий киймати, ўз ва қарзга олинган маблағлар. Шундан 
сўнг Корхона мулкининг таркиби ҳақидаги фикрлар тайѐрланади, молиявий 
манбалардан фойдаланиш туркуми, фабриканинг абсолют кўринишдаги кучли ва 
кучсиз томонлари аниқланади. 
Фабриканинг актив ва пассиви таркибини таҳлил қилишда қуйидагиларга 
алоҳида эътибор қаратилади: 

Ўз ва қарзга олинган маблағлар ўртасидаги тафовутларга;

Захира ва харажатларнинг ўз манбалари билан таъминланганлигига (ўз 
айланма маблағлари таҳлили); 

Дебитор ва кредиторлик қарзлари таркибига;

Баланс ликвидлиги таҳлилига (ликвидлик Корхона мажбуриятларини 
активлари билан қоплаш ҳисобига аниқланади, уларнинг пулга айланиш муддати 
мажбуриятларни қайтариш муддатига мос келиши шарт);

Ута ликвидли активлар салмоғига (ўта ликвидли активлар-пул маблағлари 
ва ликвидли қимматли коғозлар-жуда қисқа муддатли мажбуриятлар миқдоридан 
ортиқ ѐки унга тенг бўлиши лозим). 

---