Biznes boshqaruv asoslari

Murakkab rahbar bilan “chiqishish” yoʻllari
 
T/r 
Rahbar feʻl-
atvori 
Rahbarga xos
 
jihatlar 
Xodimlarning oʻzini tutishi, 
munosabati 
1. 
Janjalkash, 
urishqoq 
•poʻpisachi; 
•bukilmaydigan; 
•uning  eng  sevgan  narsasi  boshqalarni 
nazorat qilish; 
•hayot  u  uchun  tuganmas  kurash 
maydoni. Ammo u oʻzining mukammal 
emasligidan qoʻrquvda yuradi. 
•muomala 
qilishda 
oʻzingizni 
astoydil va toʻgʻri tuting; 
•ikkilanmasdan gapiring; 
•hayojonlanayotganingizni  hech  ham 
aytmang va sezdirmang. 
2. 
Kurashchan 
•bu yuradigan bomba; 
•juda koʻp baqiradi; 
•doimo hujum qiladi; 
•nishonga  olmasdan  tez-tez  gap  “otib 
turish” unga yoqadi; 
•uning bosh maqsadi adolatni tiklash va 
qasos olish. 
•unga  hushmuomalik,  konstruktiv yoʻl 
bilan  yondoshib  tushuntirishga  harakat 
qiling; 
•shaxsiy uchrashuvga ruxsat soʻrang; 
•salga  jahl  chiqib  oʻzini  nazorat  qila 
olmaydigan  kishi  bilan  ishlash  juda 
qiyinligini ayting. 
3. 
Gʻiybatchi 
•doimo kulib turadi; 
•hazillashadi; 
•doʻstona muomalasini namoyish etadi; 
•u nayrang ishlatishga ustasi farang; 
•u 
toʻgʻridan-toʻgʻri 
gaplashishdan 
qoʻrqadi; 
•qoʻllab-quvvatlanishga muhtoj. 
•real  boʻlmagan  majburiyatlarni  qabul 
qilishga yoʻl qoʻymang; 
•hazillariga muvofiq kuling; 
•gaplaridan miriqing, orom oling. 
4. 
Umidsiz 
•hayotda baxtsiz; 
•oʻzidan ham, boshqalardan ham mamnun 
emas; 
•u  har  doim  noliydi,  kishilarni  aybdor 
qiladi; 
•oʻzini eʻzozlaydi; 
•navbatdagi 
umidsizlikka 
aminlik 
mavjud. 
•u bilan bahslashish oʻrinsiz; 
•uning  qarashlarini  qoʻllab-quvvatlab 
boʻlmaydi. 
5. 
Bilagʻon 
•koʻp narsani biladi; 
•juda ham sabrsiz; 
•eshitish, quloq solishni bilmaydi; 
•omadsizlik  hollarida  boshqalarga 
aybini toʻnkaydi; guruhda ishlashni koʻra 
olmaydi. 
•u bilan kurashmang; 
• uning muxolifi boʻlishni xayolingizga 
ham  keltirmang,  muammo  yechimiga uni 
juda  ustalik  bilan  jalb  qiling,  soʻrang, 
quloq  soling  va  minnatdorchiligingizni 
izhor  qiling,  muqobil  yechimni  doʻstona, 
iltifot bilan taklif qiling. 

---

4-ustundagilarga  rioya  qilgan  taqdirdagina  siz  rahbaringiz  bilan  “chiqishishingiz”  va 
faoliyatingizni  davom  ettirishingiz  mumkin.  Aks  holda  egallagan  lavozimingiz  bilan 
xayrlashasiz.  Rahbar  madaniyati  deganda,  rahbar  odobi  va  iqtidori  oʻrtasidagi  dialektik 
bogʻlanish tushuniladi. Bu bogʻlanish quyidagi fazilatlar majmuida oʻz aksini topadi: 
Rahbar madaniyati = odob+iymon+insof+adolat+iqtidor. 
Odob
 - aqlning suyanchigʻi, barcha 
fazilatlarning  mezoni.  Behudaga  xalqimizda  “Aql  bilan  odob  –  egizak”  deyishmaydi.  Odob  - 
yaxshilik bilan yomonlikning farqini bilish, foyda bilan zarar orasidagi tafovutni anglash. Odob 
vositasida kishi oʻz jonini yomon hislatlardan davolaydi, yoqimsiz ayblardan poklaydi, chiroyli 
fazilatlardan bezaydi. Odob rahbarni eng chiroyli xulq bilan qurollantiradi. Natijada, aql egalari 
bunday rahbardan har ishda rozi boʻladilar. Odobli rahbar esa kundan-kunga obroʻ topadi, nufuzi 
oshadi, ishlari ravnaq topadi. Baʻzi hakimlar odobni eng masʻum va koʻrkam feʻlga ega boʻlish 
desalar, baʻzilari nafsni barcha qabih odatlardan tozalash deydilar. Demak, rahbardagi odobning 
mavjudligi, bu noyob neʻmatning mavjudligidir. 
Umuman, odob ikki xil boʻladi: 
-
 
hikmat odobi; 
-
 
xizmat odobi.