Bizfoydalanayotgantilturlibirliklardan, vositalardaniborat. Ularningharbiritildao'ziningmuhimvazifasinibajaradi. Tahlilqilgandatilbirliklariajratiladi, aniqlanadivaizohlanadi

TOPSHIRIQ :Avval bitishuv, keyin boshqaruv, so'ngra moslashuv, keyin esa teng bog’lanishni ko'chiring.
Zavqlanib gapirish, tez yugurish, ibratli tashabbus, o'quvchilarning barchasi, ayyor tulki, katta tanaffus, tun va kun, kutubxonaga kirish, olma hamda orik, yer-u ko’k, qizg'in suhbat, yo borish, yo kelish, yangi ko'ylak, haydalgan yer, do’st ham tanishlar, daftar varag'i, ukasi uchun olmoq, she'r yodlamoq, shahar ko'chalari, ko'klamda unmoq, g'ishtli imorat, oltin yaproq, qalam bilan yozmoq, so'qmoq orqali yurmoq.

So'z birikmasi va so'z

So'z birikmalari ham so'zlar kabi narsa, belgi, harakatni atashga xizmat qiladi. Lekin so'z - leksik hodisa, so'z birikmasi - grammatik hodisadir. So'z birikmasi narsa, belgi yoki harakatni yakka holda emas, balki ikki va undan ortiq so'zlarning o'zaro aloqaga kirishuvi orqali ifodalaydi. Masalan, kitob so'zi bir narsaning umumlashgan oti bo'lib, yolg'iz tushunchani ifodalaydi, o'rtog'imning kitobi birikmasida esa faqat "kitob" ma'nosining o'zi emas, balki "o'rtog'imga tegishli kitob" tushunchasi ifodalanadi.

6-mashq. Berilgan gaplardagi ajratilgan so'z birikmalarini mashqdan so'ng berilgan (ma'nosiga ko'ra ularga teng keladigan) so'zlar bilan almashtiring. Bunday so'z birikmasi va so'z orasidagi ma'noviy munosabatlar haqida xulosa chiqaring.
1. "Qanotli do'stlar" haqida film yaratildi. 2. Yurtimiz zangori olov, qora oltin zaxiralariga juda ham boy. 3. Ko'rgazmada atoqli mo'yqalam ustalari yaratgan rasmlarni tomosha qildik. 4. Otamning akalari - haydovchi. 5. Echkining bolasi onasining atrofida sakrab o'ynardi. 6. Maktabimizda taniqli so'z san'atkori bilan uchrashuv bo'ldi. 7. Mamlakatimizda juda katta miqdorda kumush tola yetishtiriladi. 8. Bu yil bahor elchilari erta uchib keldilar. 9. Vatanimizda ishlab chiqarilgan havo kemalari dunyo bo'ylab parvoz qilmoqda. 10. Dehqonlarimiz oq oltin yetishtirishning barcha sirlarini bilishadi. (yozuvchi, rassomlar, gaz, neft, qushlar, pilla, samolyotlar, paxta, amakim, uloqcha, qaldirg'ochlar).