inoyatlar majmuining quyidagi huquqiy belgilarini ajratish mumkin:
a) jinoyatlar majmui bir qancha jinoyat sodir etishning shakli bo‘lib, unga ko‘ra shaxs javobgarlikka tortiladigan ikki yoki bir necha jinoiy qilmishni sodir qiladi;
b) sodir etilgan qilmishlar Jinoyat qonuni Maxsus qismining turli moddalarida yoki bitta moddasining turli qismlarida nazarda tutilgan bo‘ladi;
d) sodir etilgan jinoiy qilmishlarning birortasi uchun ham shaxs sudlanmagan bo‘lishi lozim.
Jinoyatning ideal jami deganda, Jinoyat kodeksi Maxsus qisimining turli moddalarida nazarda tutilgan ikki yoki bir necha jinoiy qilmishni bir vaqtning o‘zida bitta jinoiy harakat bilan sodir qilishga aytiladi.
Jinoyatlarning real jamini turli va bir turdagi jinoiy qilmishlar tashkil etishi mumkin. Ya’ni real jamida, subyekt aynan bir turdagi va turli ijtimoiy munosabatlarga ta’sir etishi mumkin. Shuning bilan birgalikda, shaxsning qilmishi real jami tariqasida nafaqat tamom bo‘lgan jinoyatlar mavjud bo‘lganda, balki ulardan biri jinoyatga tayyorgarlik ko‘rish yoki suiqasd, boshqasi tamom bo‘lgan jinoyat bo‘lganda ham tashkil etadi.
4 Retsidiv so‘zi jinoyat huquqida jinoyat fakti hodisasining qay-tarilib turishi, kriminalogiyada esa ijtimoiy hodisa sifatida jinoyatchi-likning qaytarilib turishiga nisbatan ishlatiladi. Shunga ko‘ra jinoyat huquqida retsidiv jinoyat sodir qilish tushunchasi, kriminalogiyada ishlatiladigan retsidiv jinoyatchilik tushunchasidan farq qiladi. Jinoyat huquqida retsidiv jinoyat sodir qilish takrorlangan yuridik faktga nisbatan ishlatilsa, kriminalogiyada jinoyatchilikning tizimida ijtimoiy hodisa sifatida takrorlangan jinoyatchilikka nisbatan ishlatiladi. Kriminalogiyada shaxsning ilgari sodir etgan jinoyati tegishli davlat organiga ma’lum bo‘lgan va ro‘yxatga olingandan keyin, yangi jinoyat sodir etishni retsidiv jinoyat sodir etish deb tushuniladi. Retsidiv jinoyatning zaruriy belgilarini K.A.Panko quyidagilar deb hisoblagan:
a) sodir etilgan jinoyatning takroran sodir etilganligi;
b) shaxsning oldingi jinoyati uchun sudlanganligi
Jinoyat kodeksi 34-moddasida retsidiv jinoyat tushunchasiga ta’rif berilgan. Unga ko‘ra shaxsning ilgari qasddan sodir etgan jinoyati uchun sudlanganidan keyin qasddan yangi jinoyat sodir etishi retsidiv jinoyat deb topiladi. Demak, quyidagi hollarda jinoyatlar retsidiv jinoyat deb aytiladi:
a) ilgari jinoyati uchun sudlangandan keyin yangi jinoyat sodir etishi;
b) birinchi hukm yuridik oqibatlari yoki muddat o‘tishi natijasida yoki boshqa tartibda hali tugamagan davrda jinoyat sodir etishi.
Do'stlaringiz bilan baham: |