Бир чўмичли экскваторлар билан ҳандақларни қазиш технологияси

h_х.т.й.=4,3-(2+0,8)=1,5м ., яъни ҳандақга тушиш йўли-нинг чуқурлиги ҳандақнинг ярим чуқурлигига тенг.
2. Ҳавфсизлик шартлари бўйича машинани нишаб лабидан 1м ёки ундан узоқроқ масофага қўйиш керак.
Экскаваторни ҳаракат ўқидан ўзи тўкар машинани транспорт йўли ўқигача масофа L=R_тук.-0,2=5,4-0,2=5,2м.
3. Ўзи тўкар машинани ҳаракат ўқидан нишабни юқори лабигача масофа:


бу ерда: вб=3,3м тенг, 6-жадвал бўйича ЗИЛ-ММЗ-555 ўзи тўкар машина базасини кенглиги.
4. Экскаватор ўқидан чап нишабнинг юқори лабигача масофа:

5. Юмшоқ лесс учун 1,5м чуқурликда ҳандақга тушиш йўли нишабини қилишда 1-жадвал асосида m=1:0,25 бўлади. а=1,5м  0,25=0,38≈0,4м. у ҳолда в _{чап нишаб}= -0,4=2,55-0,4=2,15м

6. Агар R_о.к. - дан кичик бўлса, машиналарни ҳандақга тушиш йўлини икки томонга қўйиш мумкин. Бизнинг лойиҳада =2,55R_о.к.=2,6м., демак машиналар фақат бир томонга қўйилади.
Ҳандақга тушиш йўли ўнг томон усти қисм кенглиги

бу ерда: _и.к.=1,3м – экскаваторнинг 9-жадвал бўйича иш қадами узунлиги.
Ўнг томон остки қисм кенглиги: в_{ўнг қисм}=С-а₁=5,15-0,4=4,75м.
Ҳандақга тушиш йўлини остки кенглиги в_ў.қ.+в_ч.қ.=4,75+2,15=6,90м га тенг.
Устки кенглиги. +С=2,55+5,15=7,7м.

II. ЭКСКАВАТОРЛАРНИ ПЕШОНА ВА ЁНБОШ ҚАЗИШ ЎРНИ(ЗАБОЙ)ЛАРИ.

1. Кенглиги меъёрда бўлган қазиш ўрнида иш олиб борилганда экскаватор қазиш ўрни ўқи бўйлаб ҳаракат қилади, ўзи тўкар машиналар эса орқада қазиш ўрнини ён деворларига яқин туради. Қазиш ўрнининг максимал кенглиги
В_мах=

ЭКСКАВАТОРНИНГ ИШ ҚАДАМИ КАТТАЛИГИ ( _и.к.).

9-жадвал

2. Қазиш ўрни(забой)нинг остки кенглиги.

В_ост=В_мах – 2mН=10-20,753=5,5м.

Агар ўзи тўкар машиналар ҳандақга тушиш йўлини тубида ҳаракат қилса, қазиш ўрнини кенглиги кичикроқ бўлади. Ўнг нишабни асоси а = 2,25м тенг, чап нишабн асоси а₂=(Н-h_х.т.й.) m_1, бу ерда m₁ – нишабнинг =(Н- х.т.й.) чуқурлигидаги коэффициенти

4. 
   Бизнинг лойиҳада Н-h_х.т.й. = 3 - 1,5 = 1,5м; m = 1:0,25
   

а₂ = 1,5  0,25 = 0,375 = 0,4 м
В¹ _ўнг = В_ўнг=


В_чап
Қазиш ўрнини пастки кенглиги В₃=В_чап+В_ўнг=2,15+2,75=4,9м га тенг.
В_ўнг – экскаватор орқа қисми радиуси R_о.к. дан ката бўлиши керак. Бизнинг лойиҳада В_ўнг=2,75R_о.к.=2,6м.
4. Қазиш ўрнининг устки кенглиги. В^/ _ўнг= В_ўнг+а=2,75+2,25=5м.


В^/ _чап= В_чап+а₂=2,15+0,4=2,55м.
В= В_ўнг+ В_чап=5+2,55=9,55м.

5. Пешона юриш йўли ўқидан ҳандақни четигача масофа

D=2,12+0,4+7+0,4=10,25м.

6. Ҳандақнинг қолган 34,5-D-2,75-2,25=19,25м ли қисмини экскаватор ёнлама юриш билан қазийди. Транспорт қазиш ўрнининг четидан экскаватор ҳаракатига параллел ва тескари ўтади., бу қанотни бурилиш бурчагини максимал даражада камайтиришга имконият беради.

Ёнлама юриш остки кенглиги:

бу ерда: R_э.т.ж. – экскаваторни туриш жойидаги қирқимини оптимал радиуси, м. да R_э.т.ж=0,9∙R_т.ж.=0,93=2,7м.