Бир чўмичли экскваторлар билан ҳандақларни қазиш технологияси

В_ё.ю.=
Бу ерда: ва
7. Транспортни ёнлама қазиш ўрнига юкланишга тўсқинсизлик билан ўтиш имкониятини текшириб чиқамиз:
Экскаваторни ҳаракат ўқидан ўзи тўкар машиналар ҳаракати ўқигача бўлган ( ) экскаваторнинг тўкиш радиусидан (R_тўк паспорт асосида) кам бўлмаслиги керак.
бу ерда: в_т=3,39м – 6-жадвал бўйича ЗИЛ-ММЗ-555 кенглиги.
R_тўк=6,4м. Шундай қилиб ҳандақ, битта ҳандақга тушиш йўли, битта пешона қазиб ўтиш йўли ва қолган қисмини эса қазиб ўтиш йўли билан ишланса бўлади. 19,25:В_ёнл.=19,25:5,6=5.

III. КЕНГАЙТИРИЛГАН ПЕШОНА ҚАЗИШ ЎРНИ(ЗАБОЙ)

Кенгайтирилган пешона забойда синиқ чизиқ бўйича силжишда транспортнинг ишлаш шароитлари яхшиланади ва экскаваторнинг бурилиш бурчаги камаяди.
III – шароитда ва шунингдек I – вариантда биринчи қазиб ўтиш йўлини қўллаб бўлмаганда экскаватор ҳандақни қазишни кенгайтирилган пешона қазиш ўрни усули билан бошлаши керак.
I. Қазиш ўрни(забой)нинг устки кенглиги: В_уст = 2в₁ -2R_{тур.опт.}
бу ерда:


2. Қазиш ўрни(забой)нинг остки кенглиги.

Шундай қилиб, ҳандақни синиқ чизиқ бўйича силжиш усулида битта кенгайтирилган пешона қазиб ўтиш йўли билан қазиш мумкин, қолган қисми эса 30-11,2 =18,8:5,6=4та ёнлама қазиб ўтиш йўли билан қазилади.
1. Экскаватор қанотини ўртача бурилиш бурчаги.
2. Қазиш ўрни(забой)нинг чап ва ўнг томон оғирлик марказлари.
3. Экскаваторни тўхташ жойлари.
4. Экскаватор ҳаракат ўқлари.
5. Экскаватор.
6. Ўзи тўкар машина.
= экскваторнинг иш қадами ∙ ( )

Б. Драглайн экскаватори учун экскаваторлар қазиш ўрни(забой)ларини ҳисоблаш

ШНК бўйича чўмичли ҳажми 0,35 м³ бўлган Э-302 драглайн экскаваторининг асосий параметрлари.

1. 
   Қирқишни энг катта радиуси - R_к=10,1м.
   
2. 
   Тўкишни энг ката радиуси – R_тук=8,3м.
   

1. Экскаваторнинг бўйлама қазиш ўрни(забойи).

Қазиш ўрни(забой)ни максимал бўлган устки кенглиги

бу ерда: (9-жадвал бўйича), В_б=3,3м га машинани базасини кенглиги (6-жадвал бўйича).
Қазиб ўтиш йўлини остки кенглиги.
В_ост=В_уст-2Нm=15,65-230,85=12,1м.

2. Экскаваторни транспортга ишлашдаги ёнбошлама қазиш ўрни(забойи).

3. Драглайн экскаватори ҳандақда биринчи ва охирги ковлаб бориш йўлини ағдарма ишлагани учун, забойларни параметрларини аниқлаймиз.
а) Ҳанадақдан ағдармага ишланадиган тупроқнинг ҳажми – 1264 м³. Тупроқ ҳандақнинг икки тарафидаги 2та ағдармага жойланади. Ағдармаларни биридаги тупроқнинг зич ҳолдаги ғовак ҳолдагиси эса
Тупоқни қиялик тиклиги 1:1 бўлган уч қирралик призма шаклидаги ағдарма тўпламида жойланади.
Ағдармани кесим юзаси S, узунлиги 67м бўлганда ни ташкил қилади.

Ағдармани баландлиги h бўлганда, асоси 2h га тенг бўлади, бундан ағдарма баландлиги ағдарма асоси а=6,6м. Ағдарма ҳандақ қиялигини устки лабидан (техника ҳавфсизлиги қоидалари бўйича четидан 1м га узоқроқдан)=3м узоқликда жойланади. Экскаваторни ўқи в_чап=R_тук.-3,3-3=8,3-6,3=2м масофада жойлашади, яъни қияликда бу мумикн эмас, шунинг учун бурилганда, ўқ қияликдан ўта олмаслигини ҳисобга олиш керак. У қияликни бошланиши билан тўғри келиши мумкин ёки ҳандақ тарафга сурилган бўлиши мумкин. Шунинг учун в_чап=а=2,25м деб қабул қиламиз.

Ҳандақни тўғри чўмичли экскаватор билан қазиш.

I-биринчи қазиб ўтиш йўлининг ўқи.
II-пешона қазиш ўрни(забой) ўқи
III, IV, V, VI - ёнлама қазиш ўрни(забой)ларнинг ўқлари.

Ҳандақни устки четидан қияликни бошланишигача масофа бир оз камроқ, яъни 2м дан катта бўлгани учун рухсат этилади

.

Ҳандақни устки кенглиги В_уст=в_унг+в_чап=10+2,25=12,25м бўлади. ҳандақни остки кенглиги В_ост=В_уст-2Н₁m, бу ерда Н₁=2,8 деб қабул қиламиз, чунки чуқурлиги 3м бўлган ҳандақда экскаватор чўмичи тўлиқ 3м баландлигини ололмайди. Экскаваторни ололмаслик миқдор қийматлари қуйидагича:

чўмич ҳажми 0,25 дан 0,5м³ гача – 0,2м; 0,65 дан 1м³ гача – 0,3м;