“biotexnologiya asoslari”

Natriy glutamat olish
Natriy glutamat: HOOC−CH −CH (NH )−COONa − texnik glutamin kislotadan

2 2 2

olinadi. Kislota kristallari suvda eriydi, suvli eritmani faol ko’mir bilan ishlov berilib 60-70^οS haroratda kristallar erishi to’liq ta’minlanadi. Keyin glutamin kislota eritmasi 45-50% li NaOH eritmasi bilan rN-6,8 bo’lguncha neytrallanadi va shundan keyin filtrlanadi.
Filtrat vakuum-bug’latish uskunasida 40-50^οS haroratda bug’lantirilib, so’ngra sovutiladi. Kristallizasiya past haroratda 3 sutka davomida amalga oshiriladi. Glutamat natriy glutamat kristallari dastlabki eritmadan sentrifugada ajratilib issiq havoda quritiladi. Tayyor maxsulot 98% asosiy moda (natriy glutamat) saqlaydi.

ORGANIK KISLOTALAR ISHLAB CHIQARISH

Mikrobiologik sintez orqali turli xil organik kislotalar: sirka, limon, yantar, itakon, glyukon va boshqa xil kislotalarni olish mumkin. Ulardan oziq-ovqat, farmasevtika, kimyoviy, engil sanoat va boshqa turli xil ishlab chiqarish sanoatlarida keng ko’lamda foydalaniladi.
Mikrobiologik sintez orqali olingan limon, sirka va sut kislotalari ananaviy oziq-ovqat ishlab chiqarishda keng qo’llaniladi va kimyoviy sintezlash yo’liga nisbatan samaraliroq hisoblanadi.
Ushbu kislotalarning produsent-mikroorganizmlari bakteriyalar, mog’or zamburug’lari va achitqilar hisoblanadi. Sirka va limon kislota sintezlovchi produsent-mikroorganizmlar aeroblar hisoblanadi. Sut kislotasini esa anaerob mikroorganizmlar hosil qiladi.
Mikroorganizmlar ushbu kislotalarni o’zlarini begona mikrofloradan himoya qilish maqsadida sintezlaydilar, shuningdek, uglerodni zahira sifatida sintez qiladi degan nazariyalar mavjud.

SIRKA KISLOTA ISHLAB CHIqARISH

Sirka kislota CH₃COOH – rangsiz, o’tkir hidli suyuqlikdir. Oshxona sirkasi (sirka kislotasining 5-9% li suvli eritmasi), sirkali essensiya (70-80%), suvsiz yoki muzlatilgan sirka kislota (98-99,8%) holidagi sirka kislotalari mavjud.