Biologiya 5 new indd

Kerakli jihozlar.
buyum oynasi, qoplag‘ich oyna, pipetka, mik-
roskop, filtr qog‘oz, shakar, tuz, iliq suv, un, achitqi zamburug‘i (xa-
mirturush).
Ishni bajarish tartibi.
1. Shakarli suvga xamirturush solib, iliq joyga qo‘ying.
2. Ko‘pchib chiqqan xamirturushdan pipetka yordamida olib, bu-
yum oynasiga tomizing.
3. Qoplag‘ich oyna bilan yopib, ortiqcha suvni filtr qog‘ozga shim-
diring.
http://eduportal.uz

---

35
4. Mikroskop yordamida achitqi zamburug‘larini kuzating.
5. Mikroskop ostida ko‘rganlaringizning rasmini daftaringizga chi-
zing.
6. Bir kosa iliq suvda 1 oshqoshiq tuzni eriting, ozgina yog‘ va 
xamirturush soling.
7. Kattalar yordamida yumshoq xamir qoring.
8. Tayyor xamirning ustini yopib, issiq joyga qo‘ying.
9. Oshgan xamirdan kulchalar yasab, yana oshib chiqquncha poy-
lang.
10. Kattalar yordamida nonni pishiring.
11. Xulosa yozing.
8-§. O‘simliklar dunyosi
 
O‘simliklarga xos xususiyatlar.
O‘simliklar dunyosi hayvonot 
dunyosidan farqlanib, tuproqqa birikib o‘sadi. O‘simliklar oziq-
lanish jarayonida atmosferadan karbonat angidridni o‘zlashtirib, 
glyukoza hosil qiladi va kislorod ajratadi. 
Barcha tirik organizmlar kabi o‘simliklar ham nafas oladi. Nafas 
olish jarayonida oziqlanishdan farq qilib, atmosferadan kislorod 
yutib, karbonat angidrid ajratadi. 
O‘simliklar tanasi vegetativ va generativ organlardan iborat. 
Vegetativ organlar o‘simlikning oziqlanishi, o‘sishi va rivojlanishi-
ni ta’minlaydi, ularga ildiz, poya, barg kiradi. Generativ organlar 
o‘simlikning ko‘payishi, tarqalishini ta’minlaydi, ularga gul, meva, 
urug‘ kiradi. Organlar to‘qimalardan iborat. O‘simlik to‘qimalariga 
qoplovchi, asosiy, mexanik, o‘tkazuvchi, hosil qiluvchi, ajratuvchi 
to‘qimalar kiradi. To‘qimalar hujayralardan tashkil topgan.