Biologiya 5 new indd



Download 4,91 Mb.
Pdf ko'rish
bet17/56
Sana18.02.2022
Hajmi4,91 Mb.
#457000
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   56
Bog'liq
5-sinf biologiya uzb

Parazit bakteriyalar
tirik organizm hisobiga yashab hayot 
kechiradi. Parazit bakteriyalar odamda sil, vabo, o‘lat, ichburug‘, 
qoqshol kabi kasalliklarni keltirib chiqaradi. Yuqumli kasalliklarning 
yoppasiga tarqalishi 
epidemiya 
deyiladi. Epidemiyaning oldini olish 
uchun 
karantin
e’lon qilinadi, ya’ni odamlarning to‘planishi, bemor 
oldiga ko‘pchilikning kirib-chiqishi taqiqlanadi. Bemorning idish-
tovoqlari, sochig‘i alohida tutiladi va bakteriyalardan tozalovchi 
moddalar yordamida yuviladi. Kasal bo‘lmaslik uchun gigiyena 
qoi dalariga rioya qilish, ovqatlanishdan oldin doimo qo‘lni sovun-
lab yuvish zarur. 
Ayrim o‘simliklar bakteriyalarga qarshi 
fitonsid
modda ajratadi. 
Masalan, archa, terak o‘zidan ajratgan 
fitonsid
modda bilan havo-
ni zararli bakteriyalardan tozalaydi. 
Bakteriyalar tabiatda katta ahamiyatga ega. Insonlar foydali 
bakteriyalardan amaliyotda foydalanadi, zararlilariga qarshi kura-
shadi.
• kokk 
• batsilla
• spirilla 
• epidemiya
• fitonsid
1. Bakteriyalar nima maqsadda o‘rga-
niladi?
2. Tashqi tuzilishiga ko‘ra qanday bak-
teriyalarni bilasiz?
3. Bakteriyalar qanday foyda keltiradi?
4. Bakteriyalar ta’sirida qanday kasal-
liklar kelib chiqadi?
5. Kasallikning yoppasiga tarqalishi 
nima deb ataladi?
6. Fitonsid qanday modda?
1. Fransuz olimi Lui Paster quyida-
gicha tajriba o‘tkazdi. Ikkita kolbada 
go‘sht qaynatib, birinchi idish og‘zini ochiq 
qoldirdi. Ikkin chi idishga «S» shaklidagi nay-
21-rasm. 
Lui Paster 
tajribasi.
http://eduportal.uz


30
cha uladi. Uch kundan so‘ng birinchi idishdagi qaynatmaning aynib 
qolganligi, ikkinchi idishdagi qaynatmaning buzilmaganligini aniqladi. 
21-rasmdagi tajriba asosida quyidagi savollarga javob toping. 
1. Nima uchun ikkinchi idishdagi qaynatma aynimagan? 
2. Qaynatmaning sifati buzilishiga nima sabab bo‘ladi? 
3. Siz o‘tkazilgan tajribadan qanday xulosaga keldingiz?
2. Jadvalni daftaringizga chizib oling va to‘ldiring.

Download 4,91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   56




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish