Biologik kimyo

Nazorat savollari

0. 
   Lipidlar qaysi xossalariga ko`ra tasniflanadi?
   

0. 
   Oddiy lipidlarning asosiy sinflarini tavsifini ayting.
   

0. 
   Murakkab lipidlarning turlari va ularning biologik ahamiyati.
   

0. 
   Lipidlar organizmda qanday vazifalarni bajaradi?
   

0. 
   Lipidlarning hazm bo`lishi uchun qanday sharoitlar bo`lishi kerak?
   

0. 
   O`t kislotalari qanday vazifalarni bajaradi?
   

0. 
   Oddiy lipidlar qaysi hazm fermenti yordamida parchalanadi?
   

0. 
   Fosfolipidlarning gidroliz mexanizmi qanday boradi?
   

0. 
   Lipidlar parchalanishining oxirgi mahsulotlariga qaysi moddalar kiradi?
   

0. 
   Lipidlarning hazm mahsulotlari ichaklardan qanday so`riladi?
   

0. 
   Ichakdagi resintez nima?
   

0. 
   Resintezlangan moddalar qaysi moddalar tarkibida tashiladi?
   

0. 
   Qondagi xilomikronlar qaysi ferment yordamida sintezlanadi?
   

0. 
   Lipoproteinlarning tuzilishi va ularning turlari.
   

10.5. To`qimalarda lipidlarni parchalanishi (lipidlar gidrolizi)

Organizm to`qimalarida lipidlar beto`xtov yangilanib turadi. Energiya manbai bo`lmish triatsilglitseridlarni yangilanishi muddatlari turli organlarda 2 – 18 sutkani tashkil qiladi.

Lipidlardan enеrgеtik manba sifatida foydalanishning birinchi bosqichi to`qima triglitseridlarini triatsilglitsеridlipazalar tasirida glitsеrin va yog` kislotalariga gidrolizlanishidan boshlanadi. Bundan tashqari lipoprotеidlipazalar ishtirokida lipoprotеidlar tarkibidagi lipidlar parchalanadi. Gidroliz natijasida hosil

333

bo`lgan glitsеrin va erkin yog` kislotalari to`qima fеrmеntlari yordamida oksidlanishidan hosil bo`lgan enеrgiya qisman ATF shaklida to`plansa, qisman issiqlik sifatida tarqaladi.

Yog` to`qimalaridagi triatsilglitsеrid gidrolizi unumlari bo`lgan glitsеrin va yog` kislotalari yog` hujayralarida еrda oksidlanishga uchramaydi. Ular qon orqali boshqa organlarga o`tib, energiya yetkazib berish uchun oksidlanadi.