Biologik kimyo


Glyukozo-6-fosfatning almashinuv yo`llari



Download 11,71 Mb.
bet149/307
Sana09.06.2022
Hajmi11,71 Mb.
#649288
1   ...   145   146   147   148   149   150   151   152   ...   307
Bog'liq
BIOKIMYO KITOB

Glyukozo-6-fosfatning almashinuv yo`llari. Jigardagi uglеvodlar almashinuvi alohida ahamiyatga ega. Qonda glyukoza miqdori yetishmov-chiligida, ya`ni gipoglikemik holatda jigar glikogenini parchalanishi kuchayishi hisobiga, qon glyukoza bilan boyitiladi yoki aksincha, qonda glyukoza ortiqcha bo`lganda jigar uni glikogenga aylantiradi.

Jigardagi uglеvodlar almashinuvini boshqarilishida bir qancha faktorlar ishtirok etadi. Ularning umumiy ta`siri hujayra sintetik jarayonlari uchun zarur bo`lgan energiya bilan ta`minlashda glyukozani qondagi miqdorini doimiyligiga erishishdir.


Glikogеn


Ovqat uglеvodlari →glyukoza → glyukozo-6- qon glyukozasi fosfat



304


↓↑ NADFH (Pеntozofosfat)

Jigar

→ ATF

Piruvat

Xolesterin Oksidlanish yo`li
bilan fosforlanish

Yog` kislotalari Atsetil -KoA


sintеzi

→ATF

Triglitsеrollar, CO2 + H2O


fosfolipidlar,


yog`lar sintеzi.
8.14. Organizmda uglevodlar almashinuvining boshqarilishi

Organizmda uglevodlar boshqarilishidagi vaziyatlari, avvalo qondagi qand miqdorini o`zgarishida aks ettiriladi. Uglevodlar almashinuvi nerv sistemasi va gormonlar tomonidan juda nozik boshqariladi. Qonda qandning miqdor meyyori 3,55-5,55 mmol` /l ni tashkil etadi. Uning qondagi miqdorini ortishi giperglikemiya deyiladi. Giperglikemiya darajasi 9-10 mmol`/lga ko`tarilganda glyukoza siydik bilan ajraladi, ya`ni glyukozuriya boshlanadi. Qonda glyukoza darajasini kamayishiga gipoglikemiya deyiladi. Agar giporglikemiya ko`rsatkichi taxminan 1,5 mmol`/l gacha pasaysa, odamda hushdan ketish holati ro`y beradi, undan ham kamayib ketsa, nerv sistemasini ta`sirlanishi kuchayib, hatto tomir tortishi (changak) kuzatiladi. Qon tarkibidagi qand darajasini normal holatda


bo`lishini, ayrim to`qimalardagi uglevodlar almashinuvining maxsus yo`llari orqali, bir-biri bilan kelishilgan holda, kuzatilib turiladi. Masalan faol ishlayotgan mushakning energiyaga bo`lgan talabi avvalo glikogenni sut kislotasigacha parchalanishi natijasida ajralib chiqadigan energiya hisobiga qondiriladi; ikkinchidan esa hosil bo`lgan sut kislotasi qon bilan yuvilib, jigar to`qimasiga



305


keladi va yerda undan glyukoza sintezlanadi /glyukoneogenez/. Jigarda glyukoneogenez yo`li bilan sintez qilingan glyukoza qon orqali mushak to`qimalarida yana energiya hosil bo`lishi, glikogen sintezlanishi uchun sarflanadi. To`qimalardagi mazkur oraliq sikl – Kori sikli deyiladi.



Download 11,71 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   145   146   147   148   149   150   151   152   ...   307




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish