Биологик кимё кафедраси 2- курс Модда алмашинувига кириш Биологик оксидланиш Маърузачилар: доцент М. М. Юсупов, Катта ўқитувчи Р. Ш. Қодиров, Катта ўқитувчи Г. А. Мўминова


Organik kislotalarning ammoniy tuzlarini xosil qilish



Download 0,59 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/4
Sana26.02.2022
Hajmi0,59 Mb.
#467325
1   2   3   4
Bog'liq
14-Taqdimot

Organik kislotalarning ammoniy tuzlarini xosil qilish
(ammoniy tsitrat, ammoniy oksalat, ammoniy fumarat). 
Asparagin va glutamin kislotalari amidlarini xosil 
qilish.
Ular asosan ammiakni trasport shakllari 
xisoblanadi. Bunda asparagin va glutamin kislotalariga 
asparaginsintaza, glutaminsintaza fermentlari va ATF 
ishtirokida birinchi uglerod atomiga ammiak 
qo’shiladi.
L-aspartat + ATF + NH
3
---------L-asparagin + AMF + 
N
3
RO
4
L-glutamat + ATF + NH
3
---------L-glutamin + AMF + 
N
3
RO
4
Bu reaktsiyalar ayniqsa jigar va buyrakda faoldir.




Ammoniy tuzlarni xosil qilish. 
Buyrak to’qimasida 
asparagin va glutamin asparaginaza va glutaminaza 
fermentlari ishtirokida parchalanadilar. Ajralib chiqqan 
ammiak ammoniy tuzlarini xosil qilishda ishtirok etadi. 
L-aspargin + N
2
O ---------L-aspartat + NN
3
L-glutamin + N
2
O ---------L-glutamat + NN
3
NH
3
+ H
+
+ Cl
-
---------NH
4
Cl 
Ya’ni buyrakda ammiak modda almashinuvining kislotali 
maxsulotlarini neytrallanishida va shu bilan organizni 
atsidozdan va natriy ionlarini siydik orqali 
ko’p 
yo
’qolishidan saqlaydi. Bu yo’l bilan 0,3-0,4g ammiak 
zaxarsizlantiriladi.


Ammiakning bir q
ismi to’qimalarda yangi aminokislotalarni 
sintezida ishtirok etadi.
Bu reaktsiyalar qaytarilgan 
retransaminirlanish deyiladi. 
Ammiakning taxminan 15% kreatinin sifatida chiqib ketadi.
Bu 
moddani sintezi 3 to’qimada kechadi: buyrak, mushak va jigar; 3 
aminokislota ishtirok etadi: arginin, glitsin va metionin. Kreatinning 
sintezi transmetillanish yo’li bilan kechadi. 
1-chi reaktsiya glitsin-
amidinotransferaza fermenti ta’sirida arginin 
va glitsin birikishidan guanidinatsetat (glikotsiamin) va ornitin xosil 
bo’ladi, buyrak va oshqozon osti bezida kechadi 
2-chi bosqichda guanidinatsetatni metillanishi kuzatiladi, metil guruxi 
donori bo’lib S-adenozilmetionin qatnashadi, jigar va oshqozon osti 
bezida kechadi. 


Xosil bo’lgan kreatin qon orqali 
mushaklarga boradi, ATF va 
kreatinfosfokinaza fermenti ta’sirida 
fosforillanadi va kreatinfosfatni xosil qiladi. 
Bu modda mushaklarda energetik vazifani 
o’taydi va defosforillanishi natijasida 
kreatininni xosil qiladi. 



Taxminan, organizmdagi 2% kreatin kreatininga 
aylanadi. Mushaklarda kreatin miqdori 25-55 g/kg, 
yurak to’qimasida – 15-30 g/kg, miya to’qimasida – 
10-15 g/kg teng. Siydik orqali kreatin faqat bolalarda 
chiqadi; kreatinin 1 sutkada 4,4-17,6 mmol
ь 
kattalarda ajraladi. Tana mushaklari massasi bilan 
kreatininni ajralishi orasida bo
g’lanish mavjud. Agar 
siydik orqali kreatin ajralsa mushak distrofiyasidan 
dalolat beradi. Bunda mushaklarda 
kreatinfosfokinaza fermenti faolligi susaib ketadi. 



Download 0,59 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish