Biologik faol moddalar texnologiyasi

Jarayon variantlari:
almashadigan, almashmaydigan, almashmaydigan davriy oziqlantirib 
turiluvchi va plyonkali usullar.
Almashmaydigan usulda jarayon sporalar ekilgan vaqtdan to kislota hosil bo‗lgungacha bir 
muhitda amalaga oshiriladi
Plyonkali usulda 7 sutkadan so‗ng kislota hosil bo‗lish jarayoni tugagandan so‗ng achigan 
melassa eritmasi kyuvetalardan quyib olinadi, mitsella steril suv bilan yuviladi va kyuvetalarga yangi 
muhit quyiladi. 
Quyib turish bilan amalga oshiriladigan almashmaydigan usul kislota hosil bo‗lish bosqichida 
zamburug‗li plyonka ostiga maydalangan melassa qo‗shimchasi qo‗shib turish bilan amalga oshiriladi 
(boshlang‗ich materialdan 30–35 %), ya‘ni substrat bilan muhit davriy ravishda oziqlantirilib turadi. 
Bu o‗z navbatida boshqa usullarga nisbatan qandlarni 10–15% sarflanishini kamaytirgan xolda yuza 
birligidan limon kislotasini 15–20 % ko‗proq chiqishini ta‘minlaydi. Fermentatsiya jarayonining 
birinchi bosqichda (birinchi 24–36 soatda) mitselliyning jadal o‗sishi kuzatiladi. Bu davrda muhit 
harorati 32–34°C darajada ushlab turiladi, aeratsiya intensivligi mitseliyniga 3–4m
3
havo oqimini 
tashkil etadi. Nisbatan jadal termogenez natijasida xaroratni 30–32° S ga pasaytiriladi. Kislota hosil 
bo‗lish jarayonini pasayishiga ko‗ra aeratsiya rejimi intensivligi pasayib boradi. Jarayon nazorati muhit 
ko‗rsatkichlarini kislotalik darajasi titrlanish orqali olib boriladi. Jarayon muhitda qandlar qoldiq 
konsentratsiyasi 1–2 % qolganda va titrlanayotgan kislotalik darajasi 12–20 % bo‗lganda to‗xtatiladi. 
Achigan eritma quyib olinadi va qayta ishlashga yo‗naltiradi; yuvib olingan mitselliy hayvonlar ozuqa 
sanoatida ishlatiladi. 
 
Qattiq fazadagi yuza qatlam fermentatsiya 
ham suyuqfazadagi yuza qatlam fermentatsiya 
jarayoniga o‗hshash jixatlari ko‗p. 
 
YAponiyada ishlab chiqilgan Kodji jarayoni muhit sifatida g‗ovaqsimon materialni qo‗llashni 
nazarda tutadi (qartoshka, shakar lavlagi pulpasi, bug‗doy kepagi). Material avvaldan 
sterilizatsiyalanadi, sovutilgandan so‗ng sporalar suspenziyasi inokulyasiyalanadi. 
Fermentatsiya latoklarda 25–30°C xaroratda 6–7 kun davomida olib boriladi. 
Hosil bo‗lgan limon kislotasini suv bilan ekstraksiyalanadi. 
YAponiyada limon kislotasini umumiy xajmidan 20% Kodji usuli bilan ajratib olinadi. 
1950 yildan boshlab limon kislotasini olinishini sanoat jarayonlarini chuqur qatlam kulturalari 
olib boriladigan bo‗ldi. 
Bu jarayonni turg‗unligi ta‘minlash uchun uni ikki bosqichda tashkil etish kerak bo‗ladi: birinchi 
bosqichda muhitda mitselliyni o‗stirish, ikkinchi bosqichda esa (fosfor tutmagan muhitda) – limon 
kislotasini ajratib olish.