Biologik faol moddalar texnologiyasi

AJRATIB OLISH. 
Mashg'ulot shakli:
«Sanoat farmatsiyasi» va «Biotexnologiya» yo‗nalishi talabalari uchun
laboratoriya mashg‗uloti. 
Mashg'ulot uslubi:
«Klaster » texnologiyasi.
 
«BLITS – O‘YIN» texnologiyasi
.
 
Mashg‗ulot maqsadi:
xom ashyodan (tuxum sarig‗i) fosfolipidlarni organik erituvchilar yordamida 
ajratib olish usulini o‗rganish.
Mavzuning ahamiyati:
reaktivlar va jihozlar yordamida tuxum sarig‗idan fosfolipidlar yig‗indisini 
olish usuli asosida bilimini oshirish. 
Ishni bajarish tartibi.
 

---

164 
Kerakli reagentlar: 
1. tuxum sarig‗i 1 gr.
 
2 .xloroform 20 ml.
 
3. 96% etanol 7 ml.
 
4. distillangan suv 9 ml.
 
Kerakli jixozlar: 
1. elektron tarozi
 
2. menzurka
 
3. shisha kolba 
 
4. shisha tayoqcha 
 
5. byuks 
6. termostat 
Elektron tarozida tuxum sarig‗idan 1 gr. o‗lchab olinadi, 7 ml . 96% etanol va 7 ml. 
xloroform aralashmasi tayyorlanib, xom ashyoga quyib, shisha tayoqcha bilan aralashtiriladi va 
tezda ustiga 13 ml. xloroform qo‗shiladi So‗ng gomogen holatga kelguncha aralashtiriladi va 2 
soatga ekstraksiya uchun qoldirildi. 2 soatdan so‗ng 9 ml. distillangan suv qo‗yib aralashtiriladi va 
24 soatga qorong‗i joyda qoldiriladi. Bu vaqtda suv va xloroform fazalari ajralib, orasida 
fosfolipidlar monoqatlami hosil bo‗ladi. Aralashmani byuksga solib, termostatga 40
0
C ga 2-3 
tomchi qolguncha quritish uchun qo‗yiladi. Byuks devorlarida fosfolipidlar qatlami yig‗ilib qolgani 
kuzatiladi. 
«TARMOQLAR USULI» (KLASTER). 
Fikrlarni tarmoqlanishi – bu pedagogik strategiya bo‘lib, u o‘quvchilarni biron bir mavzuni chuqur 
o‘rganishlariga yordam berib, o‘qituvchilarni mavzuga taalluqli tushuncha yoki aniq fikrni erkin va ochiq 
ravishda ketma ketlik bilan uzviy bog‘langan xolda tarmoqlashlariga o‘rgatadi. 
Bu metod biron mavzuni chiqur o‘rganishdan avval o‘quvchilarni fikrlash faoliyatini jadallashtirish 
hamda kengaytirish uchun xizmat qilishi mumkin. Shuningdek, o‘tilgan mavzuni mustahkamlash, yaxshi 
o‘zlashtirish, umumlashtirish hamda o‘quvchilarni shu mavzu bo‘yicha tasavvurlarini chizma shaklida 
ifodalashga undaydi.Bu esa o‘quvchilarga o‘z bilimlari, tushunishlari va tasavvurlari darajasini 
aniqlashga yordam beradi.
Fikrlarni tarmoqlash quyidagicha tashkil etiladi:
1.Xayolga kelgan har qanday fikr ketma ket yoziladi. 
2.Fikrlar tugamaguncha yozishda davom ettirish kerak, mabodo fikrlar tugab qolsa, u xolda yangi fikr
kelguncha biron rasm chizib turing. 
3.Iloji boricha fikrlarning ketma-ketligi va o‘zaro bog‘liqligini ko‘paytirishga intiling. 
Ushbu usul yakka, kichik guruh, jamoa bilan ishlashda qo‘llanilishi mumkin. Guruh holatida 
qo‘llanilishi guruhlar fikrini to‘plash va ularni bir tizimdaga qurilmaga keltirishi mumkin.