Biologik faol moddalar texnologiyasi

AMALIY QISM 
 
Kerakli reagentlar:
1. Xloroform; 
2. Distillangan suv ; 
3. Benzol;
4. Izopropanol; 
5. 1% li NaCl. 
Hom ashyo: 
1. Sabzi; 
2.Ismaloq barglari;
3. Dukkakli o‗simlik donlari
(mosh, no‗xat, loviya) .
 
Kerakli jihozlar:
1.Voronkali filtr
(so‗rib oluvchi filtr); 
2. Pichoqli gomogenizator; 
3. Sentrifuga ; 
4. Vakuum bug‗latgich. 

---

163 
Ishni bajarish tartibi 
Dukkakli o‗simlik xom ashyosidan (mosh, no‗xot, loviya) 100 gr. maydalanib, oz-ozdan 300 ml 
issiq 
izopropanol 
solinadi. 
Aralashma 
1-2 
daqiqa 
davomida 
pichoqli 
gomogenizatorda 
gomogenizatsiyalanadi. Issiq gomogenat so‗rib oluvchi filtrda filtrlanib, qoldiq 200 ml issiq 
izopropanol bilan yuviladi va 200 ml xloroform-izopropanol (1:1) aralashmasi bilan takroran 
gomogenizatsiyalanadi. Gomogenat filtrlanadi, qoldiq filtrda avval xloroform-izopropanol (1:1) 
aralashmasi bilan, so‗ng xloroform bilan yuviladi. Birlashtirilgan filtratlar vakuum bug‗latgichda 
bug‗latiladi, qoldiq 200 ml xloroformda eritiladi. 
Eritma 100 ml li suv bilan bir necha marta bo‗lib-bo‗lib yuviladi, shu maqsadda NaCl ning 1% li 
eritmasini ham qo‗llash mumkin. Xloroformli eritma benzol bilan eritiladi va 30-35 
0
S da vakuumli 
quritgichda bug‗latiladi. Qoldiq darhol 25 ml xloroformda eritiladi, eritma esa zarur bo‗lsa sentrifuga 
yordamida ajratib olinadi.
Nazorat uchun savollar 
1.Lipidlar manbai sifatida dukkakli o‗simliklarning qo‗llanilishi haqida ma‘lumot bering. 
2.Inson organizmida to‗yingan va to‗yinmagan yog‗ kislotalarining ahamiyati haqida ma‘lumot bering. 
3. Dukakkli o‗simliklar tarkibidagi lipidlarni organik erituvchilar yordamida ekstraksiyalash texnologik 
jarayonining bosqichlarini izohlab bering. 
4. Organizmning yoshi keksaygani sari membranada xolesterin va fosfolipidlar miqdori qanday 
o‘zgaradi? 
5.