Biokimyo pmd

Muhitning ferment faolligiga ta’siri. Fermentlar molekulasining

sirtida ko‘pgina zaryadlangan guruhlar mavjud. Ferment molekulasining

umumiy zaryadi manfiy va musbat zaryadlangan guruhlarning nisbati

bilan belgilanadi. Muhitning o‘zgarishi zaryadning ortishi yoki

pasayishiga olib keladi.

Muhitning ma’lum qiymatida oqsil zarrachasi elektroneytral bo‘lib

qoladi, ya’ni manfiy va musbat zaryadlar soni bir xil bo‘lib qoladi va

ferment molekulasi zaryadga ega bo‘lmaydi, ya’ni izoelektrik nuqtada

bo‘ladi. Ko‘pchilik fermentlar yuqori turg‘unlik va faollikka izoelektrik

nuqta yoki unga yaqin bo‘lgan sharoitda ega bo‘ladilar. Muhitning

keskin o‘zgarishi molekula konformatsiyasining o‘zgarishiga olib

keladi; denaturatsiya va fermentning inaktivatsiyalanishini vujudga

keltiradi. Fermentativ faollik eng yuqori bo‘lgan nuqta fermentning

optimal pHi deb ataladi. Bunda ham ferment faol markazidagi funksional

faol guruhlar maksimal reaksion holatda ham substrat fermentning bu

guruhlari bilan bog‘lanishining eng qulay holatida bo‘lishi mumkin.

Ferment faolligining pHga bog‘liqligi qo‘ng‘iroqsimon shaklga ega.

Hujayra ichida joylashgan fermentlar odatda neytral muhit (pH 7,2),

ya’ni tana suyuqliklari ega bo‘lgan pH qiymatiga egadirlar. Pepsin kabi

hujayradan tashqarida faollik ko‘rsatuvchi fermentlar optimum pHga

kislotali muhitda ega bo‘lishlari mumkin (12-jadval).