Membranalarning umumiy xossalariga suyuqlik tabiati,
ko‘ndalang asimmetriyasi, moddalarni tanlab o‘tkazishi kiradi. Lipid
qo‘shqavati suyuq kristallik tuzilishiga egadir. Lipid molekulalari qavat
doirasida membrana yuzasiga parallel ravishda diffuziyalanish xossasiga
ega (lateral diffuziya). Oqsil molekulalari ham lipid qavatida gg‘yo suzib
yuradi. Membranalarda ko‘ndalang diffuziya cheklangan holda sodir
bo‘ladi. Membranalarning ikkinchi umumiy xossasi komponentlarining
asimmetrik joylashishidir. Jumladan periferik va integral oqsillar o‘zaro
asimmetrik joylashgan. Plazmatik membrananing ichki yuzasida asosan
fermentlar joylashgan bo‘lsa, membrana sirtida hujayraning boshqa
hujayralar bilan aloqasini ta’minlovchi, tashqi signallarni qabul qiluvchi
oqsillar joylashgan, faqat oqsillar emas balki fosfolipidlar molekulasi
ham asimmetrik joylashgan. Membranalarning uchinchi muhim
xususiyati – moddalarni tanlab o‘tkazishidir.
Do'stlaringiz bilan baham: |