Biokimyo pmd

Natriyning biologik vazifalari xilma-xildir. Asosan u hujayra

sirtidagi suyuqliklarda (limfa va qon zardobida) ko‘pdir va protoplazma

hamda biologik suyuqliklarda doimiy osmotik bosim muvozanatini

belgilaydi. Natriy suv-tuz almashinuvida muhim vazifa bajaradi.

Kaliy organizmdan suv va natriy ionlarini chiqarishda yetakchidir.

Shu sababli «kaliyli» parhezlar diurezni kuchaytirishda ishlatiladi.

Kalsiy asosan plastik material bo‘lib xizmat qiladi va tayanch

to‘qimalarni shakllanishiga xizmat qiladi. U qonning tarkibiy qismi

bo‘lib qon ivish jarayonida qatnashadi, muskullar qisqarishida ham

muhim ahamiyatga ega. Biogen mikroelementlarga temir, rux, mis,

kobalt, ftor, yod, marganets va boshqalar kiradi.

Yod asosan qalqonsimon bezda 20-40 mg% tashkil etadi va tiroksin

hamda triyodtironing tarkibiga kiradi. Uning yetishmovchiligi endemik

buqoq rivojlanishiga olib keladi.

Temir  xromoproteinlar tarkibiga kiradi. Masalan: gemoglobin,

mioglobin, sitoxromlar, katalaza va glutationperoksidaza fermentlari

va boshqalar. Uning yetishmasligi kamqonlikka olib keladi.

Marganets elementining yetishmasligi generativ funksiyalarning

buzilishiga sabab bo‘ladi. Bunda gipogalaktiya, homilaning surilishi,

urug‘donlar degeneratsiyasi kuzatiladi.

---

167