«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика илмий-амалий анжумани

«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика онлайн илмий-амалий анжумани
Гулистон 2020 й. 17-18 апрель
99 
майда бўлиб, 1000 дона уруғининг оғирлиги 1,1-1,3 г келади. 
Дастлаб уруғларнинг унувчанлигини лаборатория шароитида ўрганилди. 
Лаборатория шароитида Петри косачасига 100 донадан 3 такрорийликда ҳар 
хил ҳарорат (16-17
0
С, 21-22
0
С, 24-25
0
С) да ундирилди. Уруғларнинг униши 
учун оптимал ҳарорат 21-22
0
С эканлиги аниқланди. Уруғлар 3-4 кундан сўнг 
уна бошлади. Унган уруғларда уруғ тешикчасидан аввал муртак илдизча, кейин 
сарғиш-яшил рангдаги уруғпаллабарг ўсиб чиқди ва уруғларнинг унувчанлиги 
82 % ни ташкил этди (жадвал).
 
Жадвал
Лаборатория шароитида уруғларнинг унувчанлик кўрсаткичлари 
Ўсимлик номи 
Ҳаво ҳарорати,
0
С 
Уруғнинг униш 
давомийлиги, кун 
Унувчан-лиги, % 
H.officinalis 
L. 
16–17 
22–26 
57 
21–22 
18–20 
82 
24–25 
16–20 
75 
 
Уруғлар дала шароитида март ойининг иккинчи декадасида 0,5-1 см 
чуқурликда экилди. 8 кундан сўнг бўйи 1,5-2 мм, эни 1-1,5 мм бўлган 
уруғпаллабарглар ер устига ўсиб чиқди. Уруғ пўсти ер остида қолиб кетди.
10 кунлик майсаларда дастлабки чинбарг ҳосил бўлди.
20 кунлик майсаларда 2-жуфт барглар ҳосил бўла бошлади.
1 ойлик майсаларнинг бўйи 2-2,5 см ни ташкил этди. Бу пайтда 
уруғпаллабаргларнинг ўлчами 4х5 мм ни ташкил этди. Уруғпаллабарглар 35-40 
кундан сўнг тушиб кетди.
3 ойлик ниҳолларда I-тартибли новдалар ҳосил бўлди.
Июль ойидан август ойининг иккинчи ярмигача ўсимликда ўсиш 
кузатилмади. Ҳаво ҳароратининг шу даврда кескин кўтарилиши, ҳароратнинг 
+40
0
С дан юқори бўлиши ўсимликнинг ривожланишига салбий таъсир 
кўрсатмаганлиги кузатилди.
Август ойининг иккинчи ярмидан ўсимлик сезиларли равишда яна ўса 
бошлади. Ўсимлик декабрь ойининг биринчи ўн кунлигидан ўз вегетациясини 
тўхтатди. Бу пайтда ниҳолларнинг бўйи 10-12 см, I-тартибли новдаларнинг 
бўйи 5-6 см га етди. 
Қишдан шу ҳолатда ўтган ниҳоллар кейинги йили феврал ойининг 
иккинчи декадасидан бошлаб ўса бошлади. 
Қарши шароитида
H.officinalis 
L. вегетациясининг биринчи йилида 
гуллаши кузатилмади. 
Дастлабки олинган натижалар асосида хулоса қилганда, интродукция 
шароитида уруғдан экилган 
H.officinalis 
L. ҳаётининг биринчи йилида яхши 

---