Фойдаланилган адабиётлар:
1.
Демурина Е.М. Растительность западной части Туркестанского хребта и его
отрогов. – Ташкент: Фан, 1975. – 188 с.
2.
Камалов Ш.
Высокогорная растительность западной части северных склонов
Туркестанского хребта. Машинопись. – Ташкент: САГУ, 1956. – 52 с.
3.
Камалов Ш., Норбобоева Т., Тиркашева М.Б. Тип высокогорной сазавой
растительности бассейна реки Санзар // Экологический вестник.
– Ташкент, 2010. – № 8. – C. 40-42.
4.
Стрюкова И.В., Ким Р.А. Карта пастбищ Джизакской области (М1:200000). –
Ташкент: УзГипрозем, 1976.
NOSTOC COMMUNE VAUCH. ДОРИВОРЛИК ҲУСУСИЯТЛАРИ
Турсунова Ш. А.– ўқитувчи (ҚДПИ)., Тожибоев Ш.Ж. – б.ф.н., доцент
(НамДУ)., Мамасолиев С.Т.– б.ф.ф.д., катта ўқитувчи (АнДУ).
Ер юзасида тобора ортиб бораётган кўп сонли аҳолини тўла қимматли
озиқ-овқат махсулотлари билан таъминлаш муҳим иқтисодий, сиёсий
омиллардан бири ҳисобланади. Шу боисдан оқсил, ёғ, углевод витамин,
ферментлар ва бошқа фаол физиологик моддалар тутган анъанавий бўлмаган,
«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика онлайн илмий-амалий анжумани
Гулистон 2020 й. 17-18 апрель
94
ҳайдалмаган тупроқларнинг юзасида учрайдиган носток - Nostoc commune
Vauch. ҳисобланади.
Cyanobionta вакилларининг дориворлик, шифобахш ҳусусиятларидан
халқ табобатида фойдаланиш борасида адабиётларда [1] маълумотлар бор.
Қадимда эски жарохатларни, шу билан бирга бир қатор касалликда
Nostoc
commune Vauch.
сувўтининг “қайноқ булоқлар” ва айрим сув ҳавзаларидаги
термофил, сунъий озиқда ўса оладиган турлардан кенг фойдаланилган.
Cyanobionta вакилларининг ҳаётий фаолияти даврида ажратадиган
ажралмалар физиологик роли ўрганиш давомида,
Phormidium
туркумининг
айрим турлари бошқа организмлардан сувўтлар ва бактерияларнинг ўсишини
тезлаштириши ёки секинлаштиради [2]. Бу цианобионта ажратган модда ўзини
таъсирига кўра бошқа моддалардан фарқланиб туради. Унинг ижобий таъсири
тўқималарнинг ўсишини фаоллаштиришида яққол намоён бўлган.Муаллиф
тажрибаларини Cyanobionta сувўт наъмуналари билан лаборатория шароитида
клиник тикланмаган жароҳатлар устида олиб борган ва фистулали беморларда
ҳам синаб кўрилган. Экспертларнинг тақризига кўра ҳар иккала ҳолда ҳам
натижа ижобий бўлган.
Nostoc commune Vauch.
макроскопик Cyanobionta. У тупроқ юзасида
тарқалган қўлга олиб кўрса бўладиган, ҳўллигида бизнинг шароитимизда
яссияпроқ, юмалоқлашган тўқ зангори – кўк, қуриганда қўнғир тус оладиган
кўринишда бўлади. Қуриган ҳолатда гербарийда 100 ва ундан кўп йиллар
давомида ҳам анабиоз ҳолида ҳаётийлигини сақлаб қолади [3].
Nostoc commune
Vauch.
сувўтини Осиёнинг айрим ҳудудларида ва кўплаб мамлакатларда
махаллий аҳоли истемол қилади. Хитойнинг айрим минтақаларидаги одамлар
анъанавий тарзда хушхўр озиқ ҳамда хитой тиббиётининг доривор ўсимлиги
сифатида фойдаланишади [4,5].
Цианобактериялар табиий дори воситасининг муҳим қимматли манбаи
эканлиги билан бирга соғлиқни мустахкамлаш, касалликлар профилактикасида
зарур ҳисобланади [6]. Хозирги пайтга келиб
Nostoc commune Vauch.
пўстқалоғларининг экстракти тўқима, органларнинг шамоллашларига, шу
жумладан антиинфекцион ва антибактериаль, антирак, иммономодуляция
фаолликларга эгалиги ҳақида кўплаб адабиётларда маълумотлар мавжуд. Турли
тадқиқот натижаларидаги фарқлар мутахасисларнинг
N. commune Vauch.
тури
пўстқалоқларини ўрганишда қайси нуқтаи назар билан ёндошганлари, тадқиқот
олиб борилишида қўллаган методлари, олинган натижа тахлилларига боғлиқ.
Nostoc
commune
Vauch.
пўстқалоғлари
тўқима
ва
органларни
шамоллашига қарши ва антибактериал ҳусусиятлари,молекуляр оғирлиги кичик
этилацетат ва ацетонли экстрактлар
Penicillum aeruginosum
тури,
Aeternaria,
Do'stlaringiz bilan baham: |