«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика илмий-амалий анжумани

«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика онлайн илмий-амалий анжумани
Гулистон 2020 й. 17-18 апрель
429 
ҳужайралардан ва уларнинг ҳосилаларидан ташкил топган. Тирик олам 
негизида ҳужайра ётади. Бу тушунча ҳужайра назариясининг асосий моҳияти 
деб аталади. Унинг асосчилари немис олимлари ботаник Шлейден (1838) ва 
зоолог Шванлардир. Бироқ шуни айтиш керакки, Швен ҳам ҳужайрада асосий 
ролни унинг пўсти ўйнайди, ҳужайра структурасиз моддалардан тузилган деган 
нотўғри тушунчага эга эдилар. Кейинчалик ҳужайра назариясида бир 
ҳужайрали организмларга таалуқли “ҳужайра тузилишида асосий ролни унинг 
ядроси ва ситоплазмаси” деган фикрлар пайдо бўла бошлади. 1858-йилда 
Р.Вирхов “янги ҳужайра фақат ҳужайранинг бўлинишидан ҳосил бўлади” деган 
қоидага асос солди. 
XIХ асрнинг иккинчи ярмида еволютсион таълимот ва тарихий услуб 
асосида биологиянинг янги тармоқлари келиб чиқа бошлади. Ана шу давр 
турли ўсимлик гурухларининг филогенетик системаларини яратиш билан ҳам 
характерланади. ХХ аср биология фанининг жадал ривожланиш даври 
ҳисобланади.
Ўрта осиё Давлат университети ташкил этилиши муносабати билан 
Тошкентга бошқа олимлар қаторида М.Г.Попов, М.В.Култаисов, Э.П.Коровин, 
Н.Д.Леонов, П.А.Баранов, И.А.Райкова, А.И.Введенский каби ботаниклар 
келди. Ўша вақтдаги ботаник тадқиқотлар Ўрта осиё Давлат университетида, 
Биология институти ва Ботаника боғида олиб борилди.
Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Ботаника институти 
жамоаси Тошкент давлат университети ходимлари билан ҳамкорликда 
ўсимликларни ҳар томонлама ўрганиб, 6 жилддан иборат Ўзбекистон 
флорасини яратди. Унда республиканинг 4230 дан ортиқ ўсимлик турлари 
тавсифланган. Республика бўйича ўсимликларни ўрганиш олиб борган илмий 
ишларнинг якуни сифатида Ботаника институти ходимлари томонидан 4 
жилдли “Ўзбекистон ўсимликлар қоплами” монографияси чоп этилди.
Ўзбекистон олимларининг жуда катта ютуғи шундан иборат бўлдики, 
улар 10 жилдлик Ўрта Осиё ўсимликлари аниқлагичини босмадан чиқардилар. 
Ҳозирги кунда Ф.Хасанов, К.Тожибоевлар бошчилигида Ўзбекистон 
систематиклари Ўзбекистон флорасини 1 томини қайта тўлдирилган шаклини 
ва Ўрта Осиё ўсимликлар аниқлагичини 11-жилдини нашрдан чиқардилар.