Bino va inshootlar

(
koordinatsiya
)
qoidalarini 
birlashtirishga 
qaratilgandir. 
YAMTning asosiy maqsadi qurilish konstruksiyalari va materiallarining xillari 
va o‘lchamlarini kamaytirish yo‘li bilan loyihalash va qurilishda tiplashtirish va 
unifikatsiya asoslarini yaratishidir. 
Tiplashtirish
– 
loyihalash 
va 
ommaviy 
qurilishda 
ko‘p 
marta 
qo‘llanaladigan konstruktiv, tarxiy-xajmiy echimlarni ishlab chiqish va ularni 
tanlash bilan bog‘liq bo‘lgan texnik yo‘nalishdir. Tiplashtirish katologlar 
yordamida 
amalga 
oshiriladi. 

---

50 
Unifikatsiya
– tiplashtirish asosida shakl va o‘lchamlari bir xil bo‘lgan bir-birini 
almashtira 
oladigan 
bino 
detallari 
va 
konstruksiyalarining 
xillarini 
kamaytirishga qaratilgan texnik yo‘nalishdir. 
Modul
– o‘lchamlarni o‘zaro muvofiqlashtiruvchi shartli birlikdir. 1M 
100mm ga teng o‘lcham qabul qilingan. 
Binoning 
tarxdagi 
asosiy 
yuk 
ko‘taruvchi 
va 
himoyalovchi 
konstruksiyalarning 
o‘zaro 
bog‘lanishini 
belgilovchi 
chiziqlar, 
modul
kordinatsiya
o‘qlari deb ataladi. Uy-joy qurilishi loyihalashda 
yiriklashgan 
modul 
300mm 
(3m) 
qabul 
qilingan. 
Modullar
yiriklashgan
ya’ni 300mm (3m), 600mm (6m), 1200mm (12m), 
3000mm 
(30m), 
6000mm 
(60m) 
va 
mayda 
o‘lchamlarni 
belgilashda 
kasrli
50mm, 20mm, 10mm, 10mm, 5mm, 2mm, 1mm (1/2M, 
1/5M, 1/10M, 1/20M, 1/50M, 1/100M) modullar ishlatish ruxsat etilgan. 
Loyihalash va amaliyotda o‘lchamlarni quyidagicha aniqlash qabul qilingan
Nominal o‘lchami (
l
0
), modul o‘qlari orasidagi me’yoriy