Bino va inshootlar qurilishi

 
7.7.2b. Ko‘ndalang chiziqlar usuli 
uchastka chegarasi bo‘ylab va ko‘ndalang chiziqlarda 
teodolit-nivelir yullar o‘tkazishdan iborat (SHakl 7.7.3). Bunda bir yula situatsiyani xam s’yomka 
qilib boriladi. Avval teodolit yuli nuqta-lari nivelirlanadi, keyin ko‘ndalang chiziqlarda joylashgan 
nuqtalarning otmetkalari aniqlanadi. Bu nuqtalar otmetkalari ma’lum bo‘lgan punktlarga tiralgan 
yakka yullar nuqtalarning otmetkalarini aniqlash singari topiladi.
Teodolit yulining uchlari planga koordinatalar buyicha tushiriladi, teodolit yuli tomonlarida 
stvor nuqtalar o‘lchab qo‘yiladi, ular orasida ko‘ndalang chiziqlar belgilanadi, ko‘ndalang 
chiziqlarda o‘lchash yuli bilan ketma-ket nuqtalar va oraliq nuqtalar tushiriladi. Xosil qilingan 
nuqtalar yoniga ularning otmetkalari yozib qo‘yiladi, so‘ngra gorizontallar o‘tkaziladi. 
Binolar qurilgan territoriyaning 
tayyor plani bo‘yicha 
nivelirlashda situatsiyaning planda va 
joyda olinadigan xar katerli nuqtalarining (binolarga kirish yullari, binolarning burchagi nuqtalari, 
kuzatish quduqlarining qopqoqlari, yullarning o‘qlari va boshqalarning) otmetkalari aniqlanadi. Bu 
usulda olingan sanoqlar to‘g‘ridan-to‘g‘ri planning yorug‘lik ta’sir ettirib olingan nusxasiga, 
nivelirlangan nuqtalar yoniga yoziladi. Xar qaysi nivelirlash stansiyasi uchun asbob gorizonti 
aniqlanadi, uni plan nusxasiga yoziladi, xar qaysi stansiya uchun nivelirlash chegarasi chiziladi va 
xamma nivelirlangan nuqtalarning otmetkalari asbob gorizonti orqali xisoblab chiqiladi. 
 
7.7.3. Vertikal planirovka kilishda geodezik xisoblashlar 
Vertikal planirovka qilish loyihasini ishlab chiqishda geodezik hisoblashlar katta o‘rin tutadi, 
loyihaning muhim elementlaridan biri esa gorizontal maydonchalarni oldindan belgilangan yuzaga 
va gorizontga nisbatan berilgan nishablikda maydonchalarga loyihalashdan iboratdir.