Билим соҳаси – Социал таъминот ва соғлиқни сақлаш 500000

Пигмент ўзгаришлари. 
Кўпинча терида ҳар хил катталикдаги қорамтир 
доғлар баъзи инфекцион касалликларда, жумладан қизамиқда тошмалар ўрнида 
пайдо бўлади. Қавариқда механик қитиқланиш натижасида терида олдин 
пушти рангдаги қавариб, кўтарилиш пайдо бўлиб, кейин ўрнида жигарранг 
доғ пайдо бўлади. Тери рангини кўпинча танада камроқ юз ва оёқ-қўлларда 
йўқолиб, ҳар хил катта-кичикликдаги оқариб қолиши песда (витилиго) 
кузатилади. 
Қон томир ўзгаришлари
.
 
Янги туғилган соғлом болаларда терининг 
устки қаватидаги вена томирлари кўринмайди. Аммо баъзи касалликларда 
(рахитда, захмда, мия ичида суюқлик айланишининг бузилишида, бош мия 

---

216 
ўсмасида, ҳаддан ташқари озиб кетганда) вена томирлари бошда бўртиб 
туради. Кўкракда ва курак оралиғида вена капиллярларининг яққол кўриниши 
кўпинча бронхиал ва медиостенал лимфа тугунларининг катталашганида 
кўринади. Капилляр қон томирларининг VII бўйин умуртқаси соҳасида 
кенгайиши бронхопульмонал лимфа тугунларининг катталашганини (франка 
белгиси) кўрсатади. Қорин деворида вена томири турининг пайдо бўлиши 
жигар V. Рогtае тизимсида қон ўтишининг қийинлашганида, қорин ёнидаги 
веналарнинг кенгайиши, пастки кавак венадан қон ўтиши қийинлашганда 
бўлади. Баъзан тери томирлари бирлашиб, теридан бироз кўтарилиб турган, 
қон томир юлдузчаларини ҳосил қилади. Одатда бундай юлдузчалар 
сурункали жигар касалликларида учраб, бунда қўл-оёқ кафтлари бироз 
қизарган бўлади. Баъзан болаларда ҳар-хил катталикда бўлган қон 
томирлар ўсмаси-ангиома кузатилиши мумкин. 
Тери тошмалари. 
Тери тошмаларини текширганда уларни пайдо бўлган 
вақтини, жойлашган ерини, ҳажмини (мм ёки см), миқдорини, (онда сонда 
ўртача кўпликда, жуда кўп), шаклини (думалок, овал, юлдузсимон, нотўғри), 
рангини аниқлаш лозим. 
Терида парваришнинг бузилиши ва касалликлар оқибатида пайдо 
бўлган морфологик элементлар иккига: бирламчи (бунда тошма ўзгармаган 
терида пайдо бўлади) ва иккиламчи (бунда тошма бирламчи элементларни 
ривожланиши натижасида келиб чиқади) бўлинади. Тошмалар қуйидаги 
элементларга фарқланади.