Beynin I i m I i -js

dil b ecerisinden soru m lu o la n ) yarım k ü resi, yaln ızca tavu k la ilgili
bilgiye sahipti; başka bir şeye değil. A m a yin e so l yarım küre, hiç
sektirm eden bir öyk ü k urgulayıverm işti bile: “ Ç ok basit. Tavuk
p ençesi, tavukla eşleşir, küm esi tem izlem ek için de küreğe ihtiyaç
d u y a rsın ız.” Beynin bir parçası bir seçim yaparsa, diğer parçalar
buna gerekçe bulm ak için hızla öykü üretebilir. Hğer sağ (yani dille
ilgili olm ayan) yarım küreye “ Y ürii” k om u tu n u gösterirsen iz, has­
ta kalkıp yürüm eye başlayacaktır. O nu durdurup neden gittiğini
soracak olursanız da, bir gerekçe uydurm aya çalışan sol yarım kü­
resi “ bir su alıp gelecek tim ” gibilerinden bir şey söyletccektir ona.

---

G azzaniga ve L eD oux tavuk/kürek deneyi ardından sol yarım­
kürenin, vücudun hareket ve davranışlarını önce izleyen, sonra da
bunlara tutarlı bir öykü atayan bir “yorum cu” olarak iş gördüğü
sonucuna vardılar. Sol yarım küre, normal ve hasarsız beyinlerde
bile böyle çalışır üstelik. G izlenm iş programlar hareketleri yönlen­
dirir, sol yarım küre de gerekçeler atfederek bunları doğrular. Bu
geriye dönük öykü anlatım ı olgusu, kendi tavır ve duygularımızı,
yine kendi davranışlarım ıza ilişkin gözlem lerim izden yaptığım ız
çıkarsam alar yoluyla bilebildiğim ize işaret eder; en azından kıs­
men.-™ G azzaniga’nın ifadesiyle “ Bütün bu bulgular, sol yarım kü­
redeki yorum layıcı m ekanizm anın, olaylara anlam verebilmek için
sürekli olarak sıkı biçim de çalıştığını gösterir. Bu m ekanizm a, her
zam an düzen ve m antık arayışındadır; öyle olm adığı zamanlarda
bile. Bu da onun sürekli hata yapm asına neden olur
.” 40